Shkruar nga Prof. Dr. Oliver Jens Schmitt 23.7.2016, 11:18 Uhr, Përktheu Ylli Krasniqi*
Ndërsa në vendet e Evropës Lindore, fakti mbi moralin ideollogjik te komunizmit ka filluar të paktën pjesërisht te denohet,- asgje s’mund të dëgjohet nga Shqipëria e Vogël !
Për më shumë shoqëria sot karakterizohet nga koha e Hoxhes, kur ata nuk do të guxonin te kishin një pikëpamje te kundert ne vendin e tmerreve pa fund.
26 vjet më parë, Republika Popullore e Shqipërisë ishte Korea e Veriut e Europës. Vendi dhe banorët e saj ishin të izoluar që nga 1944 prej diktatorit Enver Hoxha nga bota e jashtme.
Shqiptarët e izoluar ishin të indoktrinuar se ata janë pararoja e komunizmit botëror, i vetmi mbrojtës i doktrines së vërtetë marksiste-staliniste pas “disidencës” së Bashkimit Sovjetik që prej vdekjes së Stalinit dhe braktisja e mësimeve të Maos Kinës. Shqipëria ishte e rrethuar nga armiqtë në këtë mënyrë, nga “imperialistët” në Perëndim, “Monarchofaschisten» në Greqi, jugosllavia “titistëve» lindje dhe në veri. Gjithashtu brenda “popullit të rrethuar”qe përgjonte armiqte e brendshem e që duhen luftuar pa mëshirë, sidomos “Poliagjentet» qe ishin dhe shoket e tij te luftes,- duke ndërtuar qindra e mijëra bunker kryesisht një në katër persona, bunker nga te cilet shqiptarët duhet të mbroheshin nga pushtuesit imagjinare – Kritikët e programit ushtarak dhe ekonomik absurdivisht i ekzekutoi në vitet shtatëdhjetë.
Shqipëria u bë vendi më misterioze në Evropë, mbi të edhe disa specialistë qe ishin në gjendje munden të bëjnë shpesh vetëm spekulime. Me një dridhje, Perëndimi konsideronte këtë diktaturë që ishte me të vërtetë me e renda per fqinjët e tyre,dhe e rrezikshme, por qe më shumë depërtoi në jetën e popullit të burgosur në Shqipëri. Vetëm disa fraksione maoiste-leniniste, si në Republikën Federale të Gjermanisë, përlëvduan vendin si një parajsë socialiste mbi tokë.
Ajo që ne dimë sot për enveristitet ne Shqipëri? Përgjigja është e qartë. Në Shqipëri, historianët partizane nuk largohen nga epoka e komunizmit. Prezantimi zyrtar i historisë së Akademisë flet për “pasluftën”, në mënyrë që të shmanget çdo sqarim konceptual dhe të votojnë kështu ideologjine.Kur flitet për epokën komuniste, atëherë kjo ndodh në mënyrë shumë të politizuar dhe shumë emocionale.
Nisma e disa aktivistë të shoqërisë civile, intelektualëve, “perpjekja” per tu divorcuar nga komunizmi, Klosi dhe kolegët e tij shpesh i pershendesin me urrejtje lakuriqe kur diskutohet për pasojat e dekadave të diktaturës me te eger ne rruzullin e tokës.
Lexuesi shqiptar përballet me te kundërtën e kujtesës, tabloidizimi behet i drejtuar nga gazetarët ish-kuadro të partisë. Atyre qe mendojne ndryshe dhe ekspozojne persekutimin e popullit si i gazetarit Blendi Fevziu ku se fundi paraqiti biografinë e diktatorit, me librin e tij pati një sukses të konsiderueshëm me publikun.Por, Simpatizantë të regjimit,qe u rebeluan me zë të lartë; në Kosovë- Ferizaj libri u dogj,qe tregoi se Enver Hoxha, si një udhëheqës i fortë gëzon adhurimin në Kosovë jo vetëm në kohën e Jugosllavisë.
Te mbyllura mbeten arkivat e Sigurimit të fshehtë qe përdoren nga “socialistët” paskomuniste ndryshe nga retorika e lidhur shpesh me “demokratët” e Hoxhes qe ishin në pushtet që nga vitet nëntëdhjetë,i perdorin kryesisht për të diskredituar kundërshtarin politik gjoja.
Pasuria me e madhe qe la regjimi i Hoxhës,jane spiune (Giftschrank)frigoriferi helmues qe perbejne pjesen me te madhe te shoqeris shqiptare të cilet ushqehen vetem me thashetheme dhe dyshime.
Regjimi komunist në rastin e Shqipërisë, interpretohet ndryshe tani duke e kthyer nga dhunë e regjimit me ndryshim ne një “diktaturë te modernizuar”
Për të kuptuar sot Shqipërinë e Hoxhës, do të duhet të dini në lidhje me njerëzit që mbështetën atë dhe ndihmuan ndërtimin e komunizmit,ku ai i pamëshirshëm luftoi cdo kundërshtar.
Botëkuptimin maniakist te Hoxhës e shpjegon pjesërisht ajo e dialogut dhe kompromisit aktual te elitës politike te paafte.
Se sa është e karakterizuar nga trashëgimia e Hoxhës politika sot,nuk eshte e vështirë të duket. Për këtë shoqeris do i duhet të mësojë në lidhje me te -duke folur per te kaluarën dhe për të gjetur një gjuhë për atë që ka ndodhur – që është edhe mendimi im personal. Por Hoxha-time ka formuar të gjithë shoqërinë shqiptare, dhe jo pikëpamjet e udhëheqësve komunistë, por çështja qendron se kush ishin njerëzit e thjeshtë që kontribuan per komunizmin, është çelësi për të kuptuar të kaluarën dhe të tashmen e pranishme në Shqipëri. Deri më tani, shumica e shqiptarëve duken të vendosur që të mos shikojmë në atë pasqyrë.
Prof. Dr. Oliver Jens Schmitt lehrt Osteuropäische Geschichte an der Universität Wien. Diesen Frühling erschien bei C. H. Beck der Band «Die Albaner. Eine Geschichte zwischen Orient und Okzident».