Intervistën e zhvilloi Dr. Susanne Strausberg, Bruksel!
Ju flisni për luftë hibride, a vlen kjo edhe për komunitetet fetare?
Po, Serbia prej vitesh po përpiqet të intensifikojë konfliktin mes komuniteteve fetare. Qëllimi është destabilizimi i rajoneve. Çdo mjet është i duhuri për ta.
Por edhe Rama, mjafton të shikojë angazhimin me talebanët afganë në Shqipëri dhe Kosovë, por edhe mbështetjen intensive nga pjesët konservatore të islamit turk. Rama po përpiqet së fundmi të thellojë edhe vijën ndarëse drejt BE-së.
Lidershipi i Republikës së Kosovës dhe Shqipërisë duhet ta kenë të qartë se nëse duan të bëhen anëtarë të BE-së, duhet të ketë një ndarje të qartë kushtetuese mes shtetit dhe fesë.
Islami politik përfaqëson pikëpamje të shekullit të 19-të, të papranueshme dhe nuk duhet toleruar në Ballkan. Islami politik është pjesërisht krahu jozyrtar i terrorizmit fetar.
Ndërsa shekulli i 19-të kishte të bënte me një rivalitet ndërmjet institucioneve “shteti” dhe “fesë”, sot nuk është më në plan të parë çështja e “bashkimit” apo “ndarjes”, por përpjekja për bashkëpunim dhe përfshirjen e kishës në rrethi i forcave publike në kuadrin e një rendi shoqëror pluralist të lirë.
Vatikani hartoi një kushtetutë baritore shumë paqebërëse “Gaudium et Spes – Kisha në botën moderne” në Këshillin e Dytë të Vatikanit.
Sipas kësaj, kisha nuk përballet më me shtetin si një fuqi rregullatore jashtështetërore, por ndikon në procesin e vendimmarrjes politike në shoqërinë pluraliste.
Çështjes së marrëdhënies midis shtetit dhe kishës i jepet kështu një theks tjetër.
Ai nuk përcaktohet më nga një demarkacion institucional, por fokusohet në çështjen e caktimit funksional në përgjegjësinë e përbashkët për njerëzit.
Kusht paraprak për këtë është dhënia e të drejtave më gjithëpërfshirëse, të cilat Këshilli i Dytë i Vatikanit i pohon shprehimisht në deklaratën për liritë fetare “Dignitatis humanae”.
Deklaratat e Këshillit të Dytë të Vatikanit për marrëdhëniet midis shtetit dhe kishës janë të lidhura me një angazhim të qartë ndaj parimeve dhe strukturave të demokracisë së lirë, duke përfshirë ndarjen e pushteteve.
Kjo theu traditën evropiane të shtetit të bazuar në besimin fetar, i cili daton që nga lashtësia, dhe ka eliminuar konfliktin midis fesë dhe shtetit brenda BE-së për 60 vjet.
Pra, kjo duhet të vlejë edhe për të gjitha shtetet në Gadishullin Ballkanik, veçanërisht për minoritetin serb dhe fetë ortodokse si dhe islamin.
Ikën kohët e shekullit të 19-të kur jeta nuk vlente shumë, ne jetojmë në shekullin e 21-të. Mbroni familjet dhe fëmijët tuaj nga një rikthim në mesjetë dhe nga luftërat e përjetshme civile, thoni lamtumirë Ramës dhe Vuçiçve të Ballkanit dhe ejani në BE. Ne nga Europa dhe SHBA-ja qëndrojmë në krah jush.
Zoti Henze, faleminderit shumë për intervistën.