ÇKA KA MBETUR ENDE PA U THËNË PËR LUFTËN NË KOSOVË

Intervistuan: Sefedin KRASNIQI dhe Beqir KAMBERI, Prill 2003

PYETJE: Sikurse shumë ushtarë dhe komandantë edhe Ju z. Saim Tahiraj keni folur disa herë për luftën. Për shkaqe që tashmë dihen, asnjëherë as Ju nuk keni mundur t’i thoni të gjitha gjërat që keni dashur. Çka ka mbetur ende pa u thënë? Ku dhe kur kanë filluar kontaktet e juaja me Adem Jasharin dhe Grupin e luftëtarëve të Drenicës dhe të Llapit? Cilat ishin lidhjet e Grupit të Salih Çekajt me këto grupe?

Saim Tahiraj: Dua të jem i qartë. Ne nuk kemi punuar kokë më veti. Para se të fillojmë me përgaditjet ushtarake në Shqipëri, në mes të institucioneve të shtetit Shqiptar dhe atyre të Kosovës, sa di unë, është arritur një marrëveshje. Protogonistët e kësaj marrëveshje janë gjallë, si në Kosovë edhe në Shqipëri. Ata më në fund duhet të flasin e ta thonë të vërtetën. Këtë ia kanë borxh historisë dhe gjithë shqiptarëve, por në veçanti ua kanë borxh Salih Çekajt, Adem Jasharit dhe Zahir Pajazitit. Për mua këta tre janë tri shtyllat kryesore të luftës së armatosur për çlirimin e Kosovës. Ata e përgaditën luftën, i realizuan aksionet e para kundër soldateskës serbe dhe vazhduan me luftën e hapur derisa ranë heroikisht në fushën e nderit. Ndërsa për kontaketet me Adem Jasharin dhe kontaktet me grupe tjera luftëtarësh do të flas në kuadër të kontakteve që kemi pasur me rastin e pregaditjes së Grupit të Dytë në Shqipëri, e sidomos pas hyrjes së këtij grupi në Kosovë.

PYETJE: Atëherë na thuani diçka më imtësisht, për pregaditjet ushtarake dhe futjen e këtyre grupeve në Kosovë.

Saim Tahiraj: Pas daljes së Salih Çekajt në Gjermani, veprimtaria e tij zhvillohet në dy drejtime: në atë politik, duke u kyçer në LDK me qendër në Shtutgard, sepse në sa ishte në Kosovë ishte anëtar i kësaj partie. Drjetimi tjetër ishte fillimi i veprimtarisë ushtarake, e që në atë kohë ka vepruar në kuadër të Qeverisë së Kosovës e cila punonte në egzil. Ai pra kishte marrë instruksionet nga njerëzit e qeverisë për të filluar pregaditjet e para ushtarake, bashkë me shumë shokë dhe njerëz të besueshëm të çështjes kombëtare. Pas shumë analizave dhe konsultimeve, Salihu ka shkuar në Shqipëri dhe atje bashkohet me rreth 60 djem të zgjedhur nga të gjitha viset shqiptare jashtë Shqipërisë Londineze. Me këta djem ka bërë pregaditje ushtarake në Surrel të Tiranës, në malin Dajt. Ky ka qenë Grupi i parë i ushtarëve të Republikës së Kosovës.

PYETJE: Do të ishte me interes të thuani diçka për këtë grup. Në opinion dihet shumë pak. A janë futur në Kosovë ushtarët e këti grupi të armatosur dhe me uniforma ushatarke?

Saim Tahiraj: Jo, ata nuk kanë qenë të armatosur as të uniformuar. Pas ushtrimeve ushtarake një muajshe, qëllimi i tyre ka qenë futja në Kosovë nëpër rrugë dhe mënyra të ndyshme. Përjashtim bëjnë Salih Çekaj dhe Zymer Lulaj. Këta dy kanë udhëtuar nga Shqipëria në drejtim të Kosovës dhe kanë qenë të armatosur. Mendoj që për këtë duhet të flas më gjerësisht Zymer Lulaj. Ai është deshmitar i gjallë. Por e di që ata në Deçan i kanë vënë bazat e para për ushtarët e ardhshëm të Republikës së Kosovës.

PYETJE: Në këtë grup veç Salih Çekajt dhe Zymer Lulajt a dini edhe ndonjë emër tjetër të rëndësishëm që duhet përmendur?

Saim Tahiraj: Po, në këtë grup ka qenë edhe Zahir Pajaziti, i cili, gjithashtu bëri shumë për formimin e bërthamave të para të luftëtarëve të lirisë të Llapit por edhe më gjerë.

PYETJE: Për vrasjen e tij para luftës, e në veçanti pas saj ka pasur polemika nga individë të ndryshëm. Çfarë mendoni ju?

Saim Tahiraj: Fatkeqësisht, ai u vra heret nga forcat serbe. Rreth vrasjes së tij është folur e përfolur shumë, janë dhënë vlerësime dhe spekulime, por unë nuk dua të ngatërrohem me gjëra që nuk i di.

SI HYRI NGA SHQIPËRIA NË KOSOVË GRUPI I USHTARËVE TË REPUBLIKËS SË KOSOVËS, PREJ 33 VETAVE, I KOMANDUAR NGA SALIH ÇEKAJ?

PYETJE: Atëherë, si qëndron puna me Grupin e Dytë të ushtarëve të Republikës së Kosovës?

Saim Tahiraj: Unë kam pasur privilegjin që grupit të dytë t’ia bashkangjes një grup djemsh nga komuna e Deçanit. Edhe ky grup ka ushtruar në Surel të Dajtit, në të njëjtën bazë stërvitore ushtarake.

Pasi unë bashkë me shumë djem tjerë tashmë i kishim filluar aktivitetet tona ende pa filluar ushtrimet në Shqipëri, posa u paraqit nevoja udhëtova nga Zvicëra në Kosovë. Në Deçan kontaktova me Xhemail Berishën, një veprimtar mjaft i denjë për kohë të vështira dhe kushtet në të cilat vepronim atëherë. Me Xhemailin u dakorduam rreth organizimit dhe ai, pa vonuar, filloi përgaditjen e njerëzve dhe të terrenit se kush mund të ishte në grupin e dytë nga komuna e Deçanit, ndërsa unë u ktheva në Zvicër. Posa e morëm sinjalin e duhur nga njerëzit përgjegjës, nga Kosova në Zvicër erdhën bashkë me Xhemail Berishën, Osman Ferizi, Shkelzen Gjoni dhe Hasan Ferizi. Vëllai im, Sami Tahiraj, ndodhej në Zvicër. Meqenëse, ky tashmë ishte i kyçur në këtë organizim, iu bashkua këtij grupi në Zvicër dhe udhëtuan të gjithë së bashku në Shqipëri. Ushtrimet kanë zgjatur 30 ditë dhe ato i kanë udhëhequr oficerë të specializuar të ushtrisë shqiptare.

Pas ushtrimeve në Shqipëri, qëllimi kryesor ishte që me një pjesë të armatimit të depërtojnë ilegalisht në Kosovë. Pra ky mision delikat, i kalimit ilegal të kufirit Shqipëri-Kosovë, me 33 ushtarë të armatosur, iu besua Salih Çekajt, tash hero kombëtar.

PYETJE: Cilat kanë qenë arsyet që determinuan që Salih Çekaj t’i printe këtij grupi për tu futur në Kosovë? Kush ia besoi këtë rol dhe a ishte ky komandanti i parë i grupeve të armatosura të luftëtarëve të lirisë?

Saim Tahiraj: Arsyet që Salih Çekaj duhej t’i printe këtij grupi ishin të shumta dhe të ndryshme. Por, arsyet kryesore ishtin se ai kishte njohuri ushtarake pasi ishte oficer rezervë dhe për këtë fushë posedonte njohuri profesionale, pastaj ishte person që njifte më së miri terrenin kah duhej të hyhej nga Shqipëria në Kosovë. Sali Çekaj ishte njeri i qetë, serioz, i besës dhe një intelektual që dinte shumë mirë çfarë duhej bërë për Kosovën. Udhëheqës e kanë zgjedhur ushtarët që përgaditeshin të futen në Kosovë.

Kështu pra, pas 30 ditë ushtrimesh prej 55 ushtarëve sa ishin në grupin e dytë, vetëm 34 veta u nisën drejt Kosovës me 75 kallashnikovë, me një pjesë municioni e me bomba dore. Me këtë rast dëshiroj ta ceku, por nëse është nevoja edhe ta përserisë, se kjo është thyerja e parë e kufirit dhe jo siç po pretendohet, se thyerja e kufirit u bë vetëm në vitin 1999. Jo, thyerja e kufirit, për trima, është bërë në vitin 1991. Atëherë ishte tepër vështirë dhe gadi e paimagjinuar një ndërmarrje e këtillë. Ka njerëz që kanë kaluar kufirin Shqipëri-Kosovë; dy, tre a më shumë veta, por me qëllime luftarake, të armatosur dhe të organizuar në baza institucionale, kjo është hera e parë deri në fillimin e luftës së hapët.

Të tjerët le të thonë si të duan e çka te duan. Grupe bashibuzukësh mund të ketë pasur edhe para vitit ’91 dhe pas vitit ’91, por ky ishte një rrugëtim me detyrë, i mbështetur nga institucinet e atëherëshme të Republikës së Kosovës. Pastaj në këtë rrugëtim ka qenë edhe legjenda e mëvonshme e luftës së vitit ’98, Adem Jashari. Kjo thyerje kufiri nuk u ndal më as për Salih Çekajn, as për Adem Jasharin, as për Zahir Pajazitin. Qëllimi i futjes së armatimit në Kosovë ishte armatosja e bërthamave të para të njësiteve ushtarake për çlirimin e Kosovës, të cilat quheshin njësitet e para vetëmbrojtëse.

PYETJE: Pas mbarimit të ushtrimeve në Shqipëri, pra grupi prej 33 vetave, nën komanden e Sali Çekajt niset për Kosovë. Si rrodhën punët në vazhdim?

Saim Tahiraj: Unë me detyrë udhëtova nga Zvicra me aeroplan për Kosovë. Atje bashkë me Xhemail Berishën e kemi pasur për detyrë ta presim grupin prej 34 vetave që do të vinin të armatosur nga Shqipëria. Veç kësaj, ishim të caktuar të vëzhgonim forcat serbe, qofshin ato të policisë apo të ushtrisë. Përmes kanaleve tona e lajmëruam Salihun të mos nisej në kohën që ishte e cakuar, meqë kishte lëvizje shumë të mëdha të ushtrisë dhe policisë serbe, sidomos rreth kufirit në zonën e Rekës së Keqe e deri te Juniku dhe Pobërgja.

Kështu, Salihu e shtyn udhëtimin për pak kohë. Përveç që e shtyn udhëtimin, e ndërron edhe drejtimin. Merrë një udhë tjetër, e jo atë që ishte planifikuar. Në vend se të arrinin për 3 orë e gjysmë, udhëtimi u kishte zgjatur nëntë orë. Megjithatë, të prirë nga Salih Çekaj, arritën rreth orës 5 të mengjesit dhe u vendosen në fshatin Voksh; në shtëpinë e Salih Panxhajt dhe Avdyl Panxhajt. Pushuan pak. E lanë armatimin dhe u ndanë në tri grupe. Një grup erdhi te unë në Beleg, pasi vëllau im, Samiu, kishte ushtruar dhe udhëtuar me ta. Të tjerët u vendosën në Kodrali në shtëpitë e Osman Ferizit, Hasan Ferizit dhe Shkelzen Gjonit.

Adem Jashari ka qenë me grupin që u vendos në Kodrali, të cilin grup e ka bartur me qerre kuajsh Bajram Selim Tolaj nga Pobërgja. Pra, po theksoj dhe le të dihet për jetë të jetëve, se në mesin e 33 ushtarëve, nën udhëheqjen e Salih Çekajt, ndodhej edhe Adem Jashari, Ilaz Kodra, Fadil Kodra etj… Por, edhe le të dihet për jetë e mot se Salih Çekaj ishte komandanti i parë i formacioneve të para ushtarake që filluan përgaditjet për çlirimin e Kosovës me luftë qysh në vitin ’91. Në atë kohë ngjarjet janë zhvilluar kështu.

Për hir të vërtetës dhe përgjegjësisë historike, versionet tjera, nga kushdoqoftë, do t’i demantoj sa herë që të më jepet rasti. E vërteta është një dhe nuk ndryshohet sipas politikës ditore. Ajo nuk mund të ndyshohet, të mohohet, as të thjeshtësohet për hatër të askujt. Fundja, ne kemi edhe listen e 34 ushtarëve që kanë hyrë në Kosovë, me emër e mbiemër të secilit prej tyre. Kemi edhe numrin e secilës armë, si dhe sasinë e municionit. Pastaj e dimë edhe kush i ka mbushur karikatorët dhe ku janë përgaditur! Kush ua ka përgaditur edhe bukën për drekë këtyre trimave etj,… Ja edhe lista, të cilën e ka edhe Niman Muçaj, autori i filmit dokumentar dhe librit “Sali Çekaj gurthemel i pavarësisë së Kosovës”.

Veç kësja ne kemi edhe fotografinë e ushtarëve të Grupit të Dytë, ndërsa forografinë e Grupit të Parë ku figuron edhe Zahir Pajaziti na e ka dhënë Lutfi Haziri, tash kryetar i komunës së Gjilanit.

LISTA E 33 USHTARËVE QË HYNË NË KOSOVË NË DHJETOR TË VITIT ’91:

N°	Emri dhe mbiemri	Komuna	PU.A. Nr.	Karikatorë	Fishekë
1	Hasan Ferizi	Deçan	20102614	4	120
2	Shkelzen Gjoni	Deçan	20097018	4	120
3	Sami Tahiraj	Deçan	17029553	4	120/5
4	Osman Ferizi	Deçan	4176733	4	120/20
5	Muharrem Bobi	Prizren	7350	4	120/150
6	Hilmi Peci	Mitrovicë	12133987	4	120
7	Ramadan Begu	Mitrovicë	11113957	4	120
8	Nazmi Bajrami	Mitrovicë	4176505	4	120/6
9	Ejup Murseli	Mitrovicë	20115049	4	120/24
10	Shahin  Bejtullahu	Mitrovicë	20112290	4	120/180
11	Lutfi Jonuzi	Mitrovicë	20060919	4	120
12	Fadil Kadria	Skenderaj	11112153	4	120
13	Iljaz Kadria	Skenderaj	111174110	4	120
14	Adem Jashari	Skenderaj	20109662	4	120
15	Murat Jashari	Skenderaj	20084113	4	120/7
16	Avni Rama	Skenderaj	20061583	4	120/28
17	Sahit Jashari	Skenderaj	20103940	4	120/38
18	Shaqir Salihi	Skenderaj	11125407	4	120
19	Xhemajl Kelmendi	F.Kosovë	20096701	4	120
20	Naim Gubetini	Prishtinë	20098575	4	120
21	Shemsi Zeqiri	Prishtinë	20102917	4	120/6
22	Xhavit Gubetini	Prishtinë	20113567	4	120
23	Faton Gajtani	Prishtinë	20108076	4	120/8
24	Isuf Ismajli	Prishtinë	20065291	4	120/32
25	Driton Restelica	Podujevë	11101858	4	120/240
26	Ekrem Sheholli	Podujevë	1112249	4	120/2
27	Qenan Azizi	Tetovë	20106021	4	120
28	Feriz Xhemaili	Tetovë	20060106	4	120
29	Nuri Bexheti	Tetovë	20027760	4	120
30	Bujar Zeneli	Kumanovë	20063866	4	120
31	Orhan Ibrahimi	Kumanovë	20050812	4	120
32	Jakup Limani	Shkup	411651	4	120
33	Halil Palloshi	Shkup	12123606	4	120
	Gjithsejt		33	132	3960

Ushtari i 34 ishte komandanti Salih Çekaj

PYETJE: Kush kanë qenë anëtarët e grupit të Gjilanit?

Saim Tahiraj: Ndërlidhja me çerdhën në Ferizaj (Ahmet Hoxha) ka qenë Imer Halimi, anëtar i Kryesisë së LDK-së Dega Gjilan, ndërkaq organizatorë për regrutim: Fadil Kajtazi, Lutfi Haziri, Naim Behluli, Naser Latifi, Ramiz Ramadani.
Në grupin e parë të shqiptarëve nga Kosova që kanë marrë pjesë në ushtrimet ushtarake në Shqipëri kanë marrë pjesë edhe këta të rinj nga Gjilani. Udhëheqës i grupit ka qenë Ramiz Kelmendi në ndërkohë që në këto ushtrime kanë marrë pjesë Hysen Agushi dhe Halil Halili.

Vendi i takimit para nisjes ka qenë shqëpia e raif Cernicës, nga fshati Starasellë komuna e Ferizajt. Takimi i parë është bërë me anë të taksive “furgona” nëpër Greqi, mirëpo grekët nuk kanë lejuar kalimin nëpër territorin e tyre. Ndërkaq tentimi i dytë, është bërë me aeroplan nga Shkupi për Zürich, Zürich – Trieshtë, Triestë-Durrës me anije.

Në portin e Durrësit pritja është organizuar me Salih Çekajn dhe Zymer Berisha. Grupi tjetër nga Gjilani, i cili po ashtu kursin në vitin 1992 për veprime të posaçme në kuadër të Ministrisë së Punëve të Brendshme të Kosovës janë: Ramiz Ramadani, Fadil Kajtazi dhe Naser latifi.

Organizatorë në Kosovë ishin Ahmet Hoxha nga Ferizaj, i vrarë gjatë luftës.
Shkuarja: Ferizaj-Shkup-Sofje-Tiranë (Rinasi).
Kthimi: Tiranë-Bled (Slloveni)-Shtutgart-Dyzeldorf-Shkup-Gjilan.
Pritja në Tiranë: Ali Aliu dhe Zymer Berisha.
Pritja në Bled: Ramush Tahiri, zëvendësi i Kryeministrit.
Pritja në Shtutgart: Fehmi Agani, Salih Çekaj, Zymer Lulaj, Hafiz Gagica dhe Shaqir Shaqiri. /BM.

PASI MORI 12 KALLASHNIKOVË, ADEM JASHARI THA: “ME KËTO ARMË, I GJALLË S’KA KUSH QË MË DEL PËRPARA”!

PYETJE: Ku ishit Ju ditën kur ata u futën në Kosovë, si u pritën nëpër familje dhe si kanë rrjedhur më vonë ngjarjet e asaj dite?

Saim Tahiraj: Unë atë ditë kam shkuar në Gjakovë për t’u dëgjuar në telefon me Imer Berishen dhe Ismet Avdullahun, të cilët si pjestarë të organizimit duhet të flasin për detyrat dhe përgjegjësit që i kanë pasur në atë kohë. Ata sot mund të kenë ndërruar kampin, por për hir të gjakut të atyre që sakrifikuan jetën duhet të flasin. Pra, atë ditë këta ushtarë kanë drekuar në Beleg dhe Kodrali. Pastaj janë shpërndar, nëpër shtëpitë e veta. Para se të shpërndahen, u dakorduam që pas dy javësh të vinin për ta marrë armatimin. Nga entuziazmi që kishin, nuk respektuan marrëveshjen por filluan të vijnë pas dy-tre ditësh.

Ndërkohë, Salih Çekaj erdhi bashkë me Demë Tolajn te ne, në Beleg, dhe më tha që grupi i tretë që e kishte përgaditur Xhemail Berisha, Ismet Mehmetaj, Sokol Gjocaj dhe IsmetT Tahiraj mos të udhëtonin për në Shqipëri sepse kushtet ishin të vështira dhe duhej të pritnin një moment më të volitshëm. Mbeti që Salihi të na sinjalizonte. Veç kësaj, Salihi me Samiun (Tahirajn) biseduan rreth shpërndarjes së armatimit. Ai na tha, shkoni e merren armatimin në Bërliq, i cili armatim, nga Vokshi ishte bartur në Pobergjë, në shtëpinë e Fadil Tolajt, e pas disa ditësh nga Pobërgja bartet nga Agron Tolaj dhe Halit Tolaj me vëllezër në Broliq në shtëpinë e Salih Çekajt. Prej Broliqi nga Musa Çekaj dhe Smail Çekaj, 34 kallashnikovë i morëm unë me Xhemail Berishen dhe Sami Tahirajn dhe filluam t’i shpërndajmë së bashku me Grupin e Deçanit ku bënin pjesë edhe Osman Ferizi, Shkelzen Gjoni e Hasan Ferizi. Dua ta theksoj se më vonë punët për shperndarjen e këtij armatimi kanë mbetur në duar të Ismet e Bajram Tahiraj, si dhe të Avdyl Molliqt.

PYETJE: Kush ishin të parët që erdhën për të marrë armatim?

Saim Tahiraj: I pari ka ardhur vetë Adem Jashari. Me Ademin ka qenë edhe Xhafer Zena nga Majanci i Podujevës, por me banim në Prishtinë. Atë natë pasi hangrëm darkë e pitëm çaj, ne vëllezërit Tahiraj, Adem Jasharit ia kemi dhënë 13 kallashnikovë si dhe municion e nevojshëm. Këtu do ta përshkruaj momentin e nisjes së Ademit dhe dialogun e tij me Xhafer Zenën. Pasi i futën 12 kallashnikovë në arkën e veturës të markës Askona me ngjyrë të kuqe e me targa të Prishtinës, Xhaferi u ulë në vendin e shoferit ndërsa Ademi u ulë përpara në anën e djathtë të tij. Ademi kallashnikovin e vetë, me dy karikatorë, e vuri në prehër, ndërsa Xhaferi i tha: “Adem ndoshta është më mirë që edhe këtë ta maskosh pak”? Ademi iu përgjegj, “me tërë këto armë, i gjallë s’ka kush që më delë përpara”. Natën udhëtuan me Xhafer Zenën për Drenicë e Llap për ta shpërndarë atë armatim. Kështu u shpërnda një pjesë e madhe e armatimit. Pastaj, Nazmi Bajrami nga Shipoli i Mitrovicës dhe Ramadan Begu erdhën nga Mitrovica, të cilët i kanë përcjellë Osman Ferizi dhe Shkëlzen Gjoni nga Kodralia pas mes nate.

PYETJE: Në atë kohë dihet se u kryen aksionet e para kundër policisë serbe. A ishin këto armët e para që me ushtimën e tyre lajmëruan çlirimin e Kosovës, i cili do te pasojë më vonë?

Saim Tahiraj: Pas shpërndarjes së këtij armatimi, duhet theksuar se grupi i Llapit kishte bërë sulmin e parë mbi punktin e policisë, qysh në vitin ’91. Salih Çekaj me një pjesë të shokëve sulmon patrullën e policisë në aksin rrugor Deçan-Lumbardh. Ndërsa Adem Jashari, me Hamzën dhe Rifatin rezistojnë në Prekaz në shtëpinë e tyre dhe i plagosin dy policë serbë. Për rezistencën e vëllezërve Jashari, ata kanë folur edhe vetë: Hamëza pak ditë para se të flijohet për lirinë e Kosovës, ka dhënë një intervistë e cila është botuar post-mortum, më 16, 17, 18 prill 1998 në gazetën “Bota sot”, ndërsa Rifati në fejtonin e gazetës “Zëri” ka dhënë një inervistë, e cila është botuar në cilësinë e fejtonit gjatë muajit shtator të vitit 2002. Me këtë rast ka folur edhe Murat Jashari, i cili ishte edhe vetë me Adem Jasharin në Shqipëri në Grupin e Dytë.

Më vonë Baca Rifat ka qartësuar edhe shumë gjëra, në një intervistë para disa ditësh në “Zëri”. Gjithmonë duke pasur respekt për familjen e tij do ta lusja që t’i sqaroj edhe shumë gjëra për figuren e Salih Çekajt, sepse edhe vetë Baca Rifat ka qenë në të njëjtin organizim. Nuk ka nevojë që askush të flas në emër të familjes Jashari, siç po tentohet, kur fatmirësisht disa anëtar të kësaj familjeje i shpëtuan masakres së policisë serbe. Fundja Baca Rifat e di se edhe në Gjermani kemi pasur kontakt me të. Ai e ka njohur shumë mirë Salih Çekajn, i cili ndejti te Baca Rifat në Munchen nëntë ditë në të pame pas vrasjes së Adem Jasharit dhe anëtarëve tjerë të familjes.

E PYES XHAVIT HALITIN, PSE SALIH ÇEKAJ, ADEM JASAHRI E ZAHIR PAJAZITI NUK JANË PYETUR FARE PËR PAGËZIMIN E UÇK-SË?

PYETJE: Si i spjegoni atëherë ata zëra që kanë propoganduar se Salih Çekaj nuk ka qenë njëri ndër themeluesit e UÇK-së, nuk ka kryer asnjë aksion dhe është vrarë duke u futur në Kosovë? Më i zëshmi ndër ta është Shefqet Cakiqi Llapashtica, i cili e mohon tërë grupin e Sali Çekajt. Aty mohohet edhe veprimtaria Juaj e Zenun Idrizit e Zymer Lulajt etj.?

Saim Tahiraj: I di dhe i njoh të gjithë ata që flasin pas shpine. Ndërsa, Shefqeti ka edhe një faqe interneti ku figurojnë disa artikuj të botuar më herët në gazetën “Epoka e Re”. Kulufet dhe shpifjet e Shefqet Cakiqit janë të turpshme. Nëse dikush ka të drejtë të merret me keto gjëra, më së paku ka të drejtë të mirret pikërisht Shefqet Cakiqi. Ai ka vetem një të drejtë, të flas vetëm për aktivitetin e LDK-së në Zvicër derisa ka qenë anëtar i Kryesisë. Me përgjegjesi po e them, se një javë pasi grupi i Salih Çekajt i ka bërë disa aksione në Kosovë, Shefqet Cakiqi ka ardhur në banesën time me disa shokë të tij, aktivistë të LDK-së së atëhershme dhe më kanë lutur të antarësohem në LDK, me propozim të më bëjnë kryetar të Nëndegës së Wilisaut. Tash të gjithë kanë dezertuar nga LDK-ja. Atëherë vetë Shefqet Cakiqi thoshte se këto aksione i kanë bërë serbët. Kjo që ka shkruar Cakiqi as nuk me ka hutuar fare, përkundrazi, me shkrimet e kohëve të fundit ma ka forcuar bindjen për etikën e tij cakiqiane.

Ndërsa sa i përket themelimit të UÇK-së, unë pajtohem se pagëzues të UÇK-së nuk kemi qenë ne. Por me këmbëngulje e them se ne kemi qenë themelues të bërthamave të para të Ushtrisë së Kosovës nën udhëheqjen e institucioneve edhe pse disa persona përgjegjës nuk i kanë kryer detyrat me të cialat kanë qenë të ngarkuar. Sa i përket pagëzimit të UÇK-së, do të ishte më së miri të dakordohen mes veti, ata që lëshonin komunikata nga Zvicëra kur Ademi, Salihu e Zahiri me shumë shokë kryenin aksione nëpër Kosovë.

Mundësisht të dalin me një qëndrim ku dhe kur u pagëzua UÇK-ja, kush ishte i pranishëm, a ka procesverbal dhe a u inçizua ai moment. Deklaratat në shtyp se “kur është themeluar UÇK-ja, Ademi është gëzuar shumë (R.Selimi) apo “unë e themelova UÇK-në më 28 e 29 nëntor 1994 (N.Hasani)” apo edhe fejtoni i fundit Xhavit Halitit në “Zërin” se “LPK e ka themeluar UÇK-në”, më herët i ka demantuar Muhamet Kelmendi, i cili, në librin e tij thotë se “LPK i ka lëshuar 47 komunikata në emër të UÇK-së”!!! Ndërsa unë e pyes Xhavit Halitin, a janë pyetur Salih Çekaj, Adem Jashari dhe Zahir Pajaziti për pagëzimin UÇK-së dhe a kanë bartur këta emblemen e UÇK-së?

Pastaj komunikatat që i lëshonin nga banesat e ngrohta në Zvicër në emër të UÇK-së për aksionet e tyre, a e kanë pyetur ndonjëherë Salih Çekajn, Adem Jasharin apo Zahir Pajazitin? Pse o burra nuk po i tregoni origjinalet e këtyre komunikatave dhe faksimilin me nënshkrime të komandantit të Shtabit të Përgjithshëm të UÇK-së. Nga të gjitha shkrimet që kam lexuar deri tash, ata flasin për komandantin Adem Jashari, por askund nuk thojnë se Ademi ishte edhe anëtar apo komandant i Shtabit të Përgjithshëm të UÇK-së.

A ju shkon mendja se komunikatat e LPK-së nga Perëndimi kanë qenë denoncimi më i rëndë dhe dekonspirim më fatal, që për kapuq të madh, i është bërë organizimit ilegal të armatosur kundruell forcave serbe?! E them këtë nga fakti se në disa raste ende pa lëshuar Kosovën Grupi i Salih Çekajt, pas kryerjes së aksioneve, LPK-ja ka lëshuar komunikata duke u bazuar në lajmet e televizionit të Beogradit, i cili i rregullonte sipas deshirës dhe nevojave të politikës gjakpirëse të Millosheviqit. Le t’u tregojë shqiptarëve Xhavit Haliti pse komunikatat lëshoheshin në emër të UÇK-së kur ne qysh në vitin 1991 jemi futur në Kosovë me uniforma ushtarake por pa emblema të UÇK-së.

PYETJE: A është i gatshëm Grupi i Salih Çekajt të merrë pjesë në ndonjë simpozium për t’i qartësuar të gjitha këto gjëra? A jeni në gjendje të ballafaqoheni publikisht me ata që aq shumë pas luftës u promovuan në shpinë të UÇK-së?

Saim Tahiraj: Po natën dhe ditën, në gazeta, në radio, në televizion apo në çfarëdo sesioni apo simpoziumi të organizuar nga historianët apo sesione të ndyshme shkencore. Por jam thellësisht i bindur se ata nuk janë të gatshëm për këtë sepse nuk janë mësuar të flasin me gjuhën e fakteve por me gjuhën e forcës.

PYETJE: Të kthehemi edhe njëherë si vazhdoi puna më tutje me pjestarët e grupit në fjalë? Disa prej tyre shumë shpejt u burgosën.

Saim Tahiraj: Fatkeqësisht, njëri nga shokët tanë, Xhavit Gubetini, i pari ra në duar të policisë serbe. Pas tri dite filloi bastisja e mënjëhershme në të gjitha drejtimet si në Llap, Drenicë dhe Deçan etj… Ky organizim kishte shtrirje të gjërë, pasi ishin të përfshira Kosova dhe viset shqiptare në Maqedoni. Megjithatë, falë organizimit tonë të asaj kohe, ne arritëm të lajmërojmë njeri-tjetrin dhe të largohemi. Mirëpo, pesë pjestarë të ushtrimeve në Shqipëri u burgosën, e bashkë me ta edhe tre të tjerë që e ndihmonin këtë organizim. Por, u zunë vetëm pesë armë.

Pjesa tjetër mbeti e pazbuluar në shtepinë e Salih Çekut dhe në shtëpinë tonë, në Beleg. Në vazhdim, me ato pushkë që mbetën të pazbuluara, u kryen shumë akasione kundër forcave serbe nëpër Drenicë, Llap e Dukagjin. Disa vite më vonë, kur filloi lufta e hapët, ato armë iu shpërndanë luftëtarëve të lirisë. Në komunën e Deçanit shpërndarjen e bëri Musa Çakaj nga Bërliqi, vëllai i Salihut dhe Bajram Tahiraj nga Belegu.

PYETJE: Pas këtyre arrestimeve si vepruat ju?

Saim Tahiraj: Meqenëse u rrezikuam shumë, ne u detyruam të tërhiqemi në Shqipëri dhe prisnim urdhëra tjerë. Në Shqipëri na nxori telashe sigurimi shqiptar. Ishte ende koha e Ramiz Alisë. Ata na urdhëruan që ta lëshojmë sa më parë Shqipërinë, sepse, sipas tyre, Jugosllavia në atë kohë kishte shtruar në OKB-së një ankesë, gjoja se Shqipëria po përgadiste grupe terroriste kundër ushtrisë dhe policisë serbe në Kosovë. Këtë na e konfirmoi më vonë edhe Salih Berisha, presidenti i ardhshëm i Shqipërisë. Ne u tërhoqëm nga Shqipëria dhe shkuam në Zvicër e Gjermani. Në Gjermani u takuam me Salih Çekajn dhe biseduam për mundësinë e vazhdimit të aktiviteteve ushtarake. Një prej takimeve më të rëndësishme që na mundësoi Salihu ishte takimi me Bujar Bukoshin. Në atë takim prej grupit të Deçanit te Bujari kemi qenë këta persona: Salih Çekaj, Zenun Idrizi dhe unë. Me ne ka qenë edhe Ismet Avdullalhu nga Llapi. Ne shkuam në Shtutgard për t’u takuar dhe për të biseduar për veprimtarinë e mëtutjeshme.

Para se të takohemi me Bujar Bukoshin u takuam në Shtutgard në zyrën e LDK-së me Fehmi Aganin. Profesor Agani ishte kategorik që diçka duhej ndryshuar. Ato forca që ishin të përgaditura të vazhdonin veprimtarinë e tyre por të jenë nën kontrollin e institucioneve të Republikës së Kosovës dhe kurrsesi mos të merrnin ndonjë veprim jashtë kontrollit. Propozoi që Salihi të jetë ndërmjetës në mes organeve të Republikës së Kosovës dhe atyre që do t’i kryenin këto veprime ushtarake.

Pas këtyre udhëzimeve që morëm prej profesor Aganit u takuam me Bujar Bukoshin dhe u dakordam që të vazhdojmë aktivitin tonë. Financimin ta bënte Qeveria e Republikës së Kosovës. Si lidhshmëri mes nesh dhe qeverisë mbeti Salih Çekaj. U kthyem në Zvicër dhe filluam përgaditjet konkrete. U sigurua materiali i nevojshëm. Një shumë rreth 10’000 DM i morëm nga Bujar Bukoshi, ndërsa financimin tjetër e siguroi Salih Çekaj. Blemë gjërat që na nevoiteshin diku në vlerë prej 35.000 Frs. Unë dhe Ismet Avdullahi udhëtuam për Shqipëri dhe u takuam me Xhemail Berishën aty ku e kishim lënë takimin, pasiqë Xhemailin e kishim lënë në Shqipëri si pikëtakim.

BUJAR BUKOSHI NJË DITË DUHET T’I BËJË PUBLIKE TË GJITHA RAPORTET TONA PËR VEPRIMET QË I KEMI NDËRMARRË NE SI GRUP

PYETJE: A ishte e vështirë kjo rrugë për në Kosovë?

Saim Tahiraj: Ishte shumë vështirë. Me shume rreziqe të mëdha… Por moralin e kishim shumë të lartë. Ç’është e vërteta këto gjëra na dukeshin fare të vogla. Kemi qenë të bindur se ne duhej të vepronim edhe më shumë për çlirimin e Kosovës. Veç kufirit Kosovë-Shqipëri neve na ngrisnin kurthe edhe mbrenda në Shqipëri. Në Vlorë, në korrik të vitit 1993, forcat shqiptare na kanë bllokuar për gjashtë orë, por pasi u detyruam t’i korruptojmë, u bënë “zemërgjerë” dhe na lëshuan.

Pasi u takuam në Tiranë me Xhemail Berishën, kemi udhëtuar drejt Tropojës: unë, Salih Çekaj, Zymer Lulaj, Xhemail Berisha, Zenun Idrizi, Ismet Avdullahu dhe Nazmi Ajeti. Jemi ndalur në shtëpinë e Abedin Berishës, familje e afërt e Salih Berishës. Këtë bazë e kishte krijuar shumë më herët Xhemail Berisha. E morëm Abedin Berishën, e bashkë me Xhemailin po atë mbrëmje ata na kanë përcjellur deri në kufi. Pra ishte viti ’93 kur ne me armatim dhe të veshur me uniforma ushtarake kemi hyrë në Kosovë nën komandën e Salih Çekajt. Pra, e them mirë, me rroba ushtarake dhe armatim.

PYETJE: Po tash, a kishin emblema këto uniforma ushtarake dhe si kaluat kufirin?

Saim Tahiraj: Jo, ishin vetëm uniforma ushtarake, pa emblema dhe pa ndonjë shenjë tjetër. Qëllimi ynë ka qene të zgjerohej veprimtaria. Kemi udhëtuar natën. Dikur filloi me ra shi. U rënduam shumë. Terreni ishte i vështirë. Shpeshherë jemi rrokë dorë për dore që mos të rrëzohemi. Bile gjatë udhëtimit aq shumë u lagëm dhe u lodhëm saqë u ndalëm ta ndezim një zjarr. Por, ishim krejt të qullur. Madje çdo letër që kishim në xhepa ishte e lagur. Nuk patëm mundësi të ndezim as zjarrin. Ishim të rënduar me armë dhe municion. Megjithatë, pasi pushuam pak, vazhduam rrugën. Diku rreth mëngjesit kemi kaluar rrugën te bariera e Jasiqit.

Në Shkozë të Junikut kemi ndejt gjatë gjithë ditës. Duhej të rrinim të fshehur. Përsëri natën kemi udhëtuar. Rreth mesnatës kemi arritur në Beleg. Zenun Idrizi, Ismet Avdullahi dhe Nazmi Ajeti vazhduan për në Strellc të Epërm. Pastaj Ismeti dhe Nazmiu kishin udhëtuar me Zenunin për Llap. Armatimin e kishin lënë në Strellc te Zenun Idrizi për shkaqe të sigurisë. Kurse unë dhe Salih Çekaj e Zymer Lulaj shkuam në Beleg, në shtëpinë time. U ndalëm në livadh. E thirrëm vëllain tim Ismetin dhe ai na solli darkë. Para se të ndahemi, u dakorduam të takohemi në mbrëmjen tjetër te Verrat e Llukës me Zenun Idrizin, pasi te kthehej nga Llapi.

PYETJE: Cili ka qenë qëllimi i atij takimi?

Saim Tahiraj: Pasi u takuam me Zenunin shkuam në Broliq te Salih Çekaj dhe Zymer Lulaj. Të nesermën u takuam me Rrustem Bruçin dhe Ismet Mehmetin në bjeshkën e Belles. Biseduam për mundësinë e veprimit konkret gueril kundër forcave policore serbe. Për këtë edhe u ndanë detyra konkrete. Rrustemi dhe Ismet Mejmetaj muarën një pjesë të armatimit dhe qëndruan në Kosovë. Një pjëse tjeter e armatimit mbati në shtëpinë time në Beleg. Unë, Salih Çekaj, Zymer Lulaj dhe Zenun Idrizi u kthyem në Shqipëri nën përcjelljen e babait të Zymer Lulajt, Pajazit Lulaj. Me te u ndamë te Përroi i Pleqes. Kemi dalë për Zallë të Rupës, pastaj për Stanishtë të Tropojës në Bjeshkët e Junikut. Kemi udhëtuar më se 12 orë.

Kur arritëm në Tropojë të Vjetër na arrestoi policia shqiptare. Na mbajtën 8 orë. Pastaj ka ardhë Selim Demushi dhe na ka nxjerrë. Pasi na liroi Selimi shkuam në Tiranë dhe u takuam me shokët e Llapit. Ata nuk patën mundësi të udhëtojnë me ne dhe shkuan për Maqedoni. Tre prej nesh kemi udhëtuar për Zvicër. Salih Çekaj ka shkuar në Gjermani dhe i ka raportuar për të gjitha Bujar Bukoshit dhe ka pritur për veprimet tjera që duhej ndërrmarrë. Shpejt kuptuam se prisnim kot sepse njerëzit e qeverisë, fatkeqësisht, e pikërisht vetë Bujar Bukoshi, prej asaj kohe nuk dha kurrëfarë urdhëri. Nuk e di pse!? Megjithatë, ne nuk ndejtëm duarkryq. Biseduam dhe u dakorduam që përsëri të vazhdojmë këtë organizim. Falë disa prej shokëve tanë që na financuan si: Fadil Tolaj, Xhafer Rraci dhe disa shokëve të Salih Çekajt në Gjermani (të cilët i njeh Zymer Lulaj) , ne vazhduam punën që kishim filluar.

PYETJE: A keni edhe diçka me shkrim për të gjitha këto gjëra ?

Saim Tahiraj: Po, Bujar Bukoshi në cilësinë e kryeministrit i ka të gjitha shkresat dhe raportimet tona për të gjitha veprimet që i kemi ndërmarrë. Ai një ditë duhet t’i bëj publike. Unë konkretisht po flas se ne kur donim të ndërmerrnim ndonjë aksion, e qitnim në letër dhe ia dorzonim Qeverisë së Kosovës, pikrisht Bujar Bukoshit. Ai e shikonte dhe nuk përgjigjej. Në fakt e përkrahte por nuk na ndihmonte. Megjithatë, ne vepronim dhe kryenim punën tonë. Kryenim aksione dhe përsëri ktheheshim dhe i raportonim. Isnstitucionet e Republikës së Kosovës i kemi ditur si diçka të shenjta. Kemi pasur besim të madh në to, sidomos qeverisë pasi ajo vepronte jasht Kosovës dhe nuk kishte frikë nga reperkusionet e policisë serbe. Veç individë të caktuar nuk i kanë krye detyrat e veta dhe një ditë ata duhet të japin llogari për këtë. Shumë gjëra kanë mbetur edhe në zyren e LDK-së në Shtutgart me të cilat disponon Hafiz Gagica, e për këtë nga grupi jonë është i autorizuar Zymer Lulaj të mirret me to dhe t’i bëj publike.

PYETJE: Si ka shkuar puna në vazhdim? A mori fund veprimtaria e këtij grupi në vitin 1993?

KUR JANË VËNË KONTAKTET E PARA TË SALIH ÇEKAJT ME MINISTRIN E MBROJTJES AHMET KRASNIQIN?

Saim Tahiraj: Jo, jo edhe në vitin ’94 kemi vazhduar aktivitetin tonë. Blemë armatim […] dhe e dërguam në Tiranë. Por, me sygjerimin dashamirës të Anton Kolës e leshuam Tiranën dhe u kthyem mbrapa. Antoni në atë kohë ishte përgjegjës në Zyrën e Republikës së Kosovës në Tiranë. Në mes tij dhe Qeverisë së Republikës së Kosovës ndodhën disa mosmarrëveshje. Edhe këtë vit grupi ka kryer edhe disa aksione nën komanden e Salihit.

Në vitin ’96, ne përsëri u vetorganizuam me Salih Çekajn. Ishim Salih Çekaj, Zenun Idrizi, dhe unë… Ismet Çekaj ishte në Tiranë. Edhe Ismet Çekaj është anëtar i Grupit të Salih Çekajt që ka vepruar qysh prej vitit ‘91. Shkuam në Tiranë e morëm Ismetin dhe u nisem drejt Tropojës në tjetrën bazë tonën që e kishim te Shpend Çela. Morëm armatimin që e kishim aty dhe u nisem për Kosovë. Kishim dy qëllimet për kryerjen e aksioneve. Sulmi mbi stacionin e policisë në Irzniq dhe sulmi tjetër frikësimi i refugjatëve serbë të ikur nga Kroacia që ishin vendosur në kompleksin e ndërtuar rishtas në Baballoq dhe Junik. Aksioni i parë pra, për frikësimin e refugjatëve serbë të Kroacisë dhe viseve tjera që kishin ardhur në shtëpitë e refugjatëve në Junik ishte kryer në vitin ’94. Siç thash ne u nisem drejt shtëpive të refugjatëve në Baballoq. Ky ishte më tepër aksion propagandistik. Për vrasjen e civilëve te pafajshëm as që na shkonte mendja. Ndërsa sulmin mbi stacionin e policisë në Irzniq ishte diçka tjetër. Arritëm te Ura e Bajram Hasanëve në orën 11: 00 të natës.

E pamë se ishim vonuar me veprimet tona dhe e shtymë aksionin për të nesërmen mbrëma. Qëllimi ynë ishte që të shkonim dhe të flenim në ndonjë shtëpi. Por Salihu gjithmonë kërkonte mendimin e shokëve dhe erdhëm në perfundim se më mirë ishte të flejmë në ndonjë arë pasi ishte vera sesa t’u nxirrnim telashe njerëzve se pastaj policia serbe mund t’u binte në gjurmë. Jo ishin te filani apo te filani dhe mund t’i burgosnin njerëzit. Nuk donim të linim sherre mbrapa nesh. Atë natë shkuam afër Prokollukut. Posa agoi, në një arë, fjetëm tërë ditën. Bënte shumë zheg. Në mbrëmje unë dhe Ismet Çeku shkuam drejt stacionit të policisë në Irzniq. Salih Çekaj, Agron Tolaj dhe Zenun Idrizi shkuan në Baballoq te shtëpiat e refugjatëve. Aty ishin disa shtëpi të pabanuara. Qëllimi ishte të minonin ato shtëpi të pabanuar dhe të friksohen refugjatët serbë sepse në atë kohë kishte filluar kolonizimi i Kosovës.

Me këtë akt ne donim t’u tregonim se populli shqiptar ishte kundër këtij kolonizimit të Kosovës me serbë nga Kroacia dhe Bosnja. Pra qëllimi ishte vetëm frikësimi dhe kurrsesi vrasja e njerëzve të pafajshëm siç e përmenda më lartë. Ndërsa unë dhe Ismeti shkuam në Irzniq. Por kur arritëm afër stacionit, vërejtëm përforcime të mëdha të policisë serbe. Aty ishin kryer disa aksione më parë dhe tash i kishin marrë masat e nevojshme për mbrojtje. Ne ishim vetëm dy veta dhe vendosëm të heqim dorë nga aksioni.

Megjithatë, bëmë inçizimin e terrenit. Veç numrit të shtuar të policëve, tash telat me gjemba ishin mbi dy metra. Pastaj, pas mesnate shkuam te Ura e Bajramhasanëve dhe u takuam me grupin tjetër të Salih Çekajt. Ata e kishin kryer aksionin me sukses. Kishin minuar katër shtëpi të pabanuar dhe një eskavator. Kjo pati një efekt mjaft pozitiv sepse ngjarja u bë e madhe përmes mjeteve të informimit: si në mjetet elektronike ashtu edhe në ato të shkruara. Mandej, për habinë tonë, edhe Shtabi i Përgjithshëm i UÇK-së lëshoi një komunikatë dhe mori mbi vete aksionin. Thamë i qoftë përhajr Shtabit! Kësaj radhe, Agron Tolaj na ka ndihmuar shumë sepse ende ishte i lirë për qarkullim. Të gjithë shkuam te Gështenjat e Pobërgjes. Agroni na solli ushqim. Pastaj natën na përcolli deri në kufi me Shqipërinë. Te Agroni lamë një sasi të eksplozivit dhe armatime tjera. Ne u kthyem në Zvicër, e ai me disa shokë kreu disa aksione.. Agroni pas një kohe u burgos dhe u dënua me 20 vjet burg me, tash të ndjerin, Arif Panxhen

PYETJE: Vitet kalonin, aksionet kryheshin dhe Shtabi i Përgjithashëm i UÇK-së tash i përcillte me komunikata duke i marrë mbi vete të gjitha këto aksione. Si i komentoni Ju këto gjëra?

Saim Tahiraj: Po, i ashtuquajturi ShP i UÇK-së lëshonte komunikata nga Bahnhofët dhe Flüghafenët (stacione trenash dhe aeroportesh) të Zvicrës. Ne nuk jemi marrë me këto komunikata, por flitet se komunikatat e para iu kanë dërguar shtypit serb si përshembull “Nedelni Telegrafit” të Beogradit dhe telegrafëve tjerë të Serbisë. Nëse nuk kam harruar në mes komunikatës nr. 32 dhe asaj me nr. 33 dikush e pati lëshuar një komunikatë pa numër fare. Ka qenë qesharake se ajo komunikatë as që përfshinte ndonjë aksion apo gjëra ushtarake. Megjithatë, papagallët edhe këtë e lexonin nëpër tubime. Dikur komunikatat nuk mirreshin më me ushtrinë por kërcënonin të gjithë ata që nuk i përgjigjeshin fondit “Vendlindja thërret”.

Punët u ngatërruan dhe muarën të prapshtën qysh në vitin 1997 kur “Revolucioni demokratik i vonuar” dogji deri në themele Shqipërinë. Shumë thonë se është dashur kjo çbërje e Shqipërisë për t’u furnizuar me armatime më lehtë. Unë nuk pajtohem me këtë. Pasi institucionet e Shqipërisë na kishtin lejuar të bënim dy herë ushtrime ushtarake në kazermat e tyre, pasi këto ushtrime ishin kryer nën kujdesin e oficerëve të Ushtrisë shqiptare, s’ka asnjë dyshim edhe armatimin do ta siguronim më lehtë me marrëveshje në Shqipëri.

PYETJE: Në fillim të vitit 1998 filloi të flitet për formimin e Ministrisë së Mrojtjes të udhëhequr nga kolonel Ahmet Krasniqi. Çfarë mund të na flisni për këtë periudhë?

Saim Tahiraj: Po, në fillim të vitit 1998, nëse nuk gabohem dikund në muajin mars, kishin filluar disa përgaditje për themelimin e Ministrisë së Mbrojtjes nën udhëheqjen e kolonel Ahmet Krasniqi. Ne ramë në kontakt me Ahmet Krasniqin nëpërmes Sefedin Krasniqit. Pasi këta e kishtin kërkuar Salihin në zyrën e LDK-së në Shtutgart dhe nuk e kishin takuar, me insistimin e kolonel Ahmet Krasniqit u takuam kah fundi marsit të vitit ’98.

Takimi është realizuar në Les-Chaux-de-Fonds të Zvicrës, në banesën e Ismet Tahirajt, me insistimin e vetë Ismetit. Nga ana jonë ishim, Salih Çekaj, unë dhe Zenun Idrizi, si përfaqësues të grupit të Deçanit, ndërsa nga ana e Ministrisë së Mbrojtjes, Ahmet Krasniqi dhe Hilmi Nebihi. Biseduam tërë natën deri në orën shtatë të mëngjesit. Ata kishin biseduar edhe me disa grupe të tjera. Ato grupe kishin vënë kushte, kurse ne u kyçem pa asnjë kusht sepse edhe deri atëherë, ne kishim vepruar në kuadër të institucioneve të Republikës së Kosovës. Salihi si udhëheqës i grupit tonë nuk vente kushte kur ishte në pyetje realizimi i aspiratave të popullit shqiptar të Kosovës që një ditë të çlirohemi nga zgjedha serbe. Veç këtij takimi, ende pa u vendosur ministri Ahmet Krasniqi për Tiranë ka pasur edhe takime tjera. Por, në ato takime ka qenë Salih Çekaj.

PYETJE: Pas takimit të parë, a ju ngarkoi kolonel Ahmet Krasniqi me ndonjë detyrë?

Saim Tahiraj: Po, Ahmet Krasniqi na dha detyra konkrete. Për katër ditë duhet të futeshim në Kosovë për t’u bashkuar me njerëzit tonë atje. Tash shumë armatime kishin depërtuar në Kosovë dhe ishte fillimi i luftës. Unë, Ismet Çekaj dhe Zenun Idrizin, në rrugëtimin për Kosovë muarëm në Sopot të Tropojës edhe Xajë Çelen. Sa u futëm në Kosovë filluam kontaktet dhe bisedat me shokët tonë, si dhe me të gjithë përfaqësuesit e fshatrave. Ne ua paraqitëm projektin e Ministrisë së Mbrojtjes, të cilin, të gjithë e pranuan me optimizëm. I caktuam përgjegjësi dhe u dhamë detyrat që kur të vinin njësitë Operative të Ministrisë së Mbrojtjes të ishte çdo gjë e përgaditur dhe në vendin e caktuar.

PSE SALIH ÇEKAJ NUK KISHTE PRANUAR PROPOZIMIN QË TË MERREJ ME NGRITJEN E GJYKATËS SUPREME USHTARAKE NË KUADËR TË FARK-ut?

PYETJE: Kush i kishte propozuar Salih Çekajt që të merrej me ngritjen e Gjykatës Supreme Ushtarake në kuadër të FARK-ut? Kush ishte krahu që veten e quante UÇK dhe që pengonte punën e Ministrisë së Mbrojtjes dhe punën tonë me veprime jashtzakonisht destruktive në Dukagjin?

Saim Tahiraj: Veç kësaj, ne pritnim të na vinin edhe disa shokë nga Drenica. Ata ishin Halil Geci dhe Hamit Gashi. Pra, ndejtëm katër-pesë ditë në Dukagjinë. U takuam edhe me Adem Ukëhaxhen. Ishte oficer aktiv i ushtrisë në atë kohë. Ia propozova projektin e Ministrisë së Mbrojtjës të cilin e mirëpriti. Menjëherë shprehu gatishmeri të vinte me ne në Shqipëri dhe të takohej drejtëpërdrejt me njerëzit e institucioneve, konkretisht me ministrin Ahmet Krasniqi. Edhe ne e pritëm me kënaqësi gatishmërinë e tij. Kështu u bëmë bashkë unë, Adem Ukëhaxhaj, Halil Geci, Hamit Gashi, Xajë Çela, Zenun Idrizi, Ismet Çekaj, Daut Berisha dhe u kthyem në Shqipëri. I raportuam ministrit të Mbrojtjës për gjithë punën tonë që kishim bërë. Ai u nda shumë i kënaqur. Adem Ukëhaxhaj ndejti nëntë ditë të tjera në Shqipëri. Unë u ktheva në Zvicër se kisha marrë disa detyra konkrete nga minstri Krasniqi lidhur me logjistiken.

Adem Ukëhaxhaj pastaj udhëtoi për Tropojë të Vjetër. Atje në bazën tonë në kuadër të institucioneve ishte Ismet Çekaj nga ku kishim filluar shpërndarjen e armatimit në kuadër të Ministrisë së Mbrojtjes. Në prill i vitit ’98, nga Zvicëra udhëtova përseri për Shqipëri. Në bazën tonë në Tropojë të Vjetër e gjeta Adem Ukëhaxhajn, Xajë Çelën, Ismet Çekajn. Të nesemen Daut Berisha, Adem Ukëhaxhaj, Xajë Çela udhëtuan për Deçan me detyra shumë konkrete që i kishte ngarkuar ministri Ahmet Krasniqi. Adem Ukëhaxhaj ka qenë oficeri i parë që me urdhër të Ministrisë së Mbrojtjes mori për detyrë kordinimin dhe veprimin e faktorit ushtarak në Rrafshin e Dukagjnit. Në atë kohë, ai kontakton edhe me disa oficerë tjerë; si me Skënder Rexhahmetajn, Rrustem Tetajn, Shemsedin Çekajn, pastaj veprimtarët Ismet Mehmetajn, Vesel Lekajn etj. Këta njerëz pra kanë qenë të caktuar për t’i bërë përgaditjet që kur të vinin Njësitë Operative të Ministrisë së Mbrojtjes të ishte çdo gjë në vendin e caktuar.

PYETJE: Pas vrasjes së Zahir Pajazitit, më vonë edhe të Adem Jasharit, ende ishte gjallë Sali Çekaj, shtylla e tretë e Lëvizjes së armatosur për çlirimin e Kosovës. Ku ndodhej Salihi në atë kohë?

Saim Tahiraj: Salih Çekaj në atë kohë ndodhej në Tiranë, por udhëtonte edhe për Gjermani sepse merrte pjesë në përgaditjet e disa planeve të Ministrisë së Mbrojtjes. Veç kësaj, Salihut i kishin propozuar që ai të merrej me ngritjen e Gjykatës Supreme Ushtarake në kuadër të FARK-ut . Por, ai nuk e pranoi këtë detyrë. “Unë tha tash jam ushtar i Kosovës. Kur të çlirohet Kosova do të kaloj në profesionin tim”. Këtu Salihu ishte i ngarkuar me gjëra më të mëdha që ishin bërë jashtë shtetit. Ai u bë njeri i afërt dhe i besueshëm i kolonel Ahmet Krasniqit.

PYETJE: Të kthehemi edhe një herë kthimit të Adem Ukëhaxhajt në Dukagjin. A pati kthimi i tij ndonjë efekt?

Saim Tahiraj: Pas futjes së Adem Ukëhaxhajt në Kosovë, fshati i parë që erdhi për t’u furnizuar me aramtime ishte Strellci i Epërm, rreth 85 veta të udhëhequr nga Shaban Rama dhe Hasan Zemaj. Marrin armatime dhe kthehen shëndosh e mirë në Strellc. Ne vazhduam nga baza jonë të shpërndajmë edhe më shumë armatime.

Papritmas u ndodhëm të rrezikuara nga ata që thonin se i përkisnin Shtabit të Përgjithshëm të UÇK-së. Ministri Ahmet Krasniqi, në atë kohë, ndodhej në Turqi rreth furnizimit me armatime dhe prej andej, pasi dikush e kishte lajmëruar se jemi të rrezikuar, dha urdhër që ta mbyllim atë pikë të furnizimit dhe të vendosemi në një vend tjetër më të sigurtë. Respektuam urdhërin dhe u vendosëm në shkollën e Viçidolit. Pastaj vendosëm të futemi në Kosovë. Krahu që e quante veten UÇK vazhdonte të pengonte punën e Ministrisë së Mrojtjës dhe punën tonë me veprime jashtzakonisht destruktive. Fillojnë shantazhet nga më të ndyshmet dhe në këtë kohë paraqiten listat e zeza për likuidimin e fytyrave politike dhe ushtarake të Kosovës. Njerëzit që mirrshin me gjëra kaq të pista ishin të ndihmuar nga pushteti i atëhershëm nanoist në Shqipëri, ashtu siç janë edhe sot të ndihmuar derivatet politike që në Kosovë kanë dalur nga ky krah.

PYETJE: Si reflektoheshin këto gjëra te ju? A dëshproheshit kur vërenit se kishte ardhë një kohë që përveç nga policia serbe ishit të rrezikuar tash edhe nga shqiptarët? Nga ata që kishin përvetësuar mundin tuaj dhe djersën e derdhur me vite të tëra. Nga ata që kishin përvetësuar edhe vetë figurën e Adem Jasharit!

Saim Tahiraj: Ka pasur momente të vështira, por kurrë deri në atë shkallë sa të braktisim dhe të ndërprejmë definitivisht aktivitetin tonë për çlirimin e Kosovës. Megjithatë, biseduam me Salihun dhe i shoshitem disa variante të tjera që kishin të bëjnë për furnizimin me armatim. Ne kishim mjaft pika tonat në rrethinën e Tropojës. Ato ishin pika ku kishim vepruar qysh prej vitit ’91.

Pra në rast se në këto që kishim hapur do të pengoheshim, duhet të riaktivizonim pikat tjera. Pas një kohe jemi kthyer në Zvicër prej ku vazhduam të mirremi me logjistikë. Përmes një “shoqate” arritëm të sigurojmë pesë gjashtë kamion me uniforma dhe gjësende tjera të natyrës ushtarake dhe i kemi dërguar në vendin e caktuar. Lirisht mund të them se në Ministrinë e Mbrojtjes ishin infiltruar edhe njerëz të krahut tjetër për ta penguar punën tonë. Kjo edhe na e vështirsonte veprimtarinë ushtarake. Në atë kohë Salihu, ishte qershori apo fillimi i korrikut 1998, udhëtoi për Tropojë.

PYETJE: Në Kosovë lufta ishte intesifikuar. Nga Dukagjini arrijnë refugjatët e parë. Si u manifestua kjo ardhje në Shqipëri?

Saim Tahiraj: Po ashtu është. Ishte fshati Pobërgj që ishte shpërngulur nga soldateka serbe. Ardhja e tyre normalisht e ngarkoi situatën. Forcat serbe tregoheshin, si gjithmonë, gjakatare të pamshirshme duke mos bërë dallime në fëmijë, gra e të moshuar. Por edhe ne kishim kaluar në një shkallë më të lartë të organizimit. Për Shtabin e Rrafshit të Dukagjit të emruar nga Ministria e Mbrojtjes në krye me Tahir Zemaj udhëtuam me një xhip pas dy ditë në Tropojë dhe u vendosëm në bazën tonë në Viçidol.

Në këtë bazë u vendosën këta oficerë: Tahir Zemaj, Fadil Hadërgjonaj, Bajram Stojkaj, Shemsedin Kuçi etj., si dhe unë e Ismet Çekaj. Salihun e gjetëm atje duke u marrë me refugjatët nga Pobërgja. U përpoqëm që djemtë e ri nga Pobergja t’i aktivijzojmë drejtpërdrejt aty por ata ishin tejet të tmerruar nga lufta. Një pjesë e vogël u aktivizua. Unë dhe Rrustem Bruçi vendosëm të futemi në Kosovë. Të shikojmë shokët tonë se deri ku kanë shkuar me përgaditjet. Ismet Çekaj kishte arritur në fshatin Irzniq tre-katër ditë para nesh. Unë dhe Rrustem Bruçi, kësaj radhe, u futem me ushtarët e Isniqit. Me Hasan Zukajn e Belegut përgaditëm 18 kuaj armatim për fshatin tonë dhe 18 kuaj armatim për fshatin e Isniqit.

PREJ VITIT 1991, NË DUKAGJIN, NË LLAP DHE DRENICË, KA EKZISTUAR NJË KOORDINIM I GRUPEVE GUERILE ME SALIH ÇEKAJN

PYETJE: Ku e morët këtë armatim dhe a e paguat?

Saim Tahiraj: Një pjesë të armatimit e kemi marrë nga Shtabi i Ministrisë së Mbrojtjes që ishte në Viçidol, ndërsa pjesën tjetër e kemi blerë me paratë e fshatit Beleg. Pas tri katër ditë veprimi në komunën e Deçanit erdhi Xajë Çela, në cilësinë e kuririt, dhe na dha një letrër ku kërkohej të përgaditnim rreth 100 ushtarë nga Rrafshi i Dukagjinit për t’i dërguar në Shqipëri. Takohemi unë Rrustem Bruçi, Shemsedin Çeku, Ismet Çekaj, Xajë Çela dhe vendosëm që ushtarët të dërgohen sa më parë. Por, pati edhe kritika pse duhej të dërgoheshin ushtarët në Shqipëri, kur kishte aq shumë djem të Kosovës që bredhnin kot atje. Mendimi ishte se duhej të aktivizoheshin ata që ishin atje që të mos sillen rrugëve kot e kot sepse i rrezikonim këta tjerët duke i dërguar përtej kufirit.

Megjithatë, arritëm pëlqimin që nga fronti të dërgohen ushtarët andej. Rrustem Bruçi pranoi me një kusht dhe tha, “i dërgojmë vetëm nëse shkon Saim Tahiraj dhe Ismet Çekaj”. Kishte besim të madh sepse terrenin tash e dinim sikur shkalltë e shtëpive tona dhe ishim shokë të grupit që nga viti ’91.

U nisëm të shoqëruar me Xajë Çelën. Kanë qenë mëse 112 ushtarë. Kaluam në Junik. Atë natë u granatua Juniku. Aty kishte ushtarë edhe nga Drenica. Ishin rreth 400 ushtarë të vendosur në xhaminë e Junikut. Pasi qëndruam një ditë aty, kah mbrëmja kaluam nëpër Gjocaj. Na ndihmoi edhe ushtari Bajram Gjoci i Gjocajve, që kish qenë polic përpara. Diku me 112 ushtarë kaluam në Shqipëri. Shkuam në Viçidol dhe të gjithë këta ushtarë ia dorzuam komandantit Tahir Zemaj që ishte i caktuar për Rrafshin e Dukagjinit. Prej aty filloi organizimi i mirëfilltë i Njësiteve Operative të Ministrisë së Mbrojtjes. Kështu filluan përgaditjet e tri brigadave: brigada 131, 134 dhe 133. Për strehimin e tyre u gjetë një vend në Papaj.

Me urdhër të Salihut u ktheva në Zvicër dhe vazhdova përsëri me furnizim. Salihu dhe brigadat u futën në Kosovë nën udhëheqjen e Tahir Zemajt. Unë përsëri nisa disa kamion me furnizime për në Ministrin e Mbrojtjes në Tiranë.

PYETJE: Për këto tri brigada ka folur në dy librat e tij kolonel Tahir Zemaj. A mendon se ka mbetur ende diçka pa u thënë?

Saim Tahiraj: Detalet dhe përvojat e secilit nuk do të mungojnë kurrë. Secili e ka përjetuar luftën në mënyrën e vetë. Sidoqoftë, respektoj deri në fund atë që ka thënë kolonel Tahir Zemaj dhe ato libra janë dokumente të pakontestuara për historinë më të re të Kosovës.

Pra pas vendosjes së këtyre brigadave në kazermën e Prapaçanit, nuk vonoi shumë dhe u zhvillua Beteja e Loxhës në komandën e kolonel Tahir Zemajt dhe major Nazif Ramabajes. Edhe aty ishte prap Salihu. Ishte edhe Rrustem Bruçi që ra dëshmor në këtë betejë. Kjo dëshmon se që nga viti 1991, qoftë në Dukagjin, në Llap apo Drenicë ka ekzistuar një kordinim me Salih Çekajn. Ndërsa, ne në Deçan gjithmonë kemi punuar nën komandën e tij. Të tri brigadat janë rezultat i punës dhe veprimtarisë të Salihut dhe grupit të tij, si në përgaditjen e terrenit, caktimin e bazave apo edhe shpërndarjen e armatimeve.

PYETJE: Pas “Betejës së famshme të Loxhës”, në Prapaçan fillon të mungojë armatimi. Thuhet se edhe Salih Çekaj edhe kolonel Tahir Zemaj janë ndier shumë keq. Çfarë dini Ju për këtë periudhë?

Saim Tahiraj: Po, kjo është e vërtetë. Pas një kohë, në kazermën e Prapaçanit fillon të ndihet mungesa e amramtimit dhe Salihu detyrohet të kthehet në Shqipëri për t’u furnizuar me armatime sepse në atë kohë pritej të vinte armatimi modern nga shtete të ndryshme. Armatimin që e kishte blerë ministri Ahmet Krasniqi, fatkeqësisht, u bllokua në portin e Durrësit. Në atë natë kam qenë në hotel “Kruja” bashkë me Salihun. Unë kisha sjellë disa furnizime nga një vend tjetër. Kemi fjetur pesë netë në hotel “Kruja” në Tiranë. Biseduam gjërë e gjatë me Salihun dhe më tha se ato ditë kishte planifikuar disa takime si: me Perikli Tetën, me Fatos Klosin dhe Luan Hajdaragën.

Gjatë këtyrë takimeve e kemi përcjellur unë dhe Ismet Çekaj. Ai u nda shumë i zhgënjyer dhe na tha se kishte kuptuar që atë natë do të binte Juniku. Ishte tmerruar se si zyrtarët e Shqipërisë e dinin dhe s’bënin gjë. “Të jeni të bindur se do të bjerë Juniku dhe varri i tij është bërë këtu në Tiranë, nga qeveria socialiste e Fatos Nanos”. Pastaj tha se duhet të ndahemi. Më së pari duhet të takohemi me Ministrin e Mbrojtjes Ahmet Krasniqin dhe tha se grupi duhet të ndahet. Megjithëse ishte veshtirë, sepse Salihi ishte i rrezikuar nga njerëz që thirreshin në Shtabin e Përgjithshëm të UÇK-së, ne duhej të ndaheshim për të kryer detyra të ndryshme. Atë natë nuk fjetëm fare. Shkuam dhe u takuam me ministrin Ahmet Krasniqin. Pasi i referuam për gjërat që i ceka më lartë (rënjen e Junikut) me të cilat Salihu nuk pajtohej, ministri e nderperu bisedën dhe na ftoi për një darkë në restoranin “Nëna Mbretëreshë”.

PAS VRASJES SË AHMET KRASNIQIT NË MINISTRINË E MBROJTJES U INFILTRUAN NERËZ NGA SHTABI I UÇK-së, QË NGA VILA E ENVER HOXHËS “KOMANDONIN” LUFTËN NË KOSOVË

PYETJE: Cilat ishin pengesat që qeveria kuislinge e Fatos Nanos i bënte Ministrisë së Mbrojtjes së Republikës së Kosovës dhe ushtarëve të saj? Si e filluan Sali Çekaj e Agim ramadani riorganizimin e ushtarëve të kthyer nga Kosova në Tropojë, shumica e të cilëve u përkisnin brigadave operative të Ministrisë së Mbrojtjes, pra brigadave 131, 134, 133?

Saim Tahiraj: Te restorani “Nëna mbretëreshë” kemi qëndruar rreth një orë. Edhe Ministri Ahmet Krasniqi na tregoi për pengesat që i kishte prej qeverisë së Nanos, pastaj prej grupeve që e quanin vetën Shtab i Përgjithshëm i UÇK-së në atë kohë dhe na tha në konfidencë se e kishte vështirë nga të gjitha anët. E luti Salihun që të kthehej për Gjermani dhe të pushojë atje për disa ditë. Salihu nuk pranoi. “Jo tha kurrën e kurrës. Nesër do të udhëtoj për në Veri, sepse më duhet t’i dalë në ndihmë me ushtarët e mi kolonel Tahir Zemajt, cili kishte filluar tërheqjen taktike nga Prapaçani”.

Atë natë fjetëm në Tiranë. Salihi më dha urdhër të kthehem për Zvicër dhe të vazhdoj aktivitetin tim dhe mobilizim të ushtarëve. Zymer Lulajt i urdhëroi të kthehet në Gjermani dhe të mirrej me mobilizimin e ushtarëve nga ajo anë dhe me furnizime. Ismet Çekajn e urdhnoi të rrijë në Tiranë si lidhje mes nesh dhe Salihit i cili shkoi në Tropojë. Tash është koha kur Salihi me Agim Ramadanin fillojnë riorganizimin e ushtarëve të kthyer nga Kosova në Tropojë, e që shumica i përkisnin brigadave Operative të Ministrisë së Mbrojtjes, pra brigadave 131, 134,133. Unë të nesërmen u ktheva për Zvicër dhe vazhdova aktivitetin tim si zakonisht. Salih Çekaj pasi takohet me Tahir Zemajn vijnë në Tiranë.

PYETJE: Thuhet se po atë natë është vrarë me atentat Ministri i Mbrojtjes, kolonel Ahmet Krasniqi pas një darke në një restorant në periferi të Tiranës. Pasi Salihu ka qenë në atë darkë, a të ka folur ndonjëherë për këtë rast?

Saim Tahiraj: Po, më ka folur por shkurt. E di që jemi dëgjuar në telefon dhe më ka thënë, “rëndë, medet shumë rëndë”. Ishte tepër i dëshpruar. Mezi fliste.

PYETJE: A të ka folur se kush ka qenë i pranishëm në atë darkë dhe me kend ka qenë ministri në veturë në të kthyer në banesën e tij?

Saim Tahiri: Jo, me Salihun kurrë nuk kemi biseduar në detale, por më vonë, në qarqe të ndryshme, është folur se në darkë kanë qenë të ftuar disa ushtarakë që kishin marrë pjesë; qoftë në ushtrime ushtarake në Tropojë me rrethinë apo në operacione ushtarake në Kosovë. Atëherë është folur se në darkë kanë qenë kolonel Ahmet Krasniqi, Halil Bicaj, Hilmi Nebihi, Ismet Ibrahimi, Agim Ramadani, Rrustem Berisha, Fadil Hadërxhonaj, Salih Çekaj, Rifat Haxhijaj, dhe shoferi i ministrit Naim Geci nga Llausha. Ndoshta ka pasur edhe ndonjë tjetër por tash nuk më kujtohen.

Pas darkës, është thënë se në restorant kanë vazhduar ndejën Halil Bicaj dhe Hilmi Nebihi, ndërsa të tjerët janë kthyer me tri automjete të transportit në banesat e tyre. Pas ca peripetive që kanë pasur rrugës nga policia shqiptare e trafikut, në shoqëri me Rifat Haxhijajn dhe Naim Gecin, siç ka spjeguar Rifat Haxhijaj (Lufi) në një shkrim në gazetën “Zëri”, nga persona të maskuar vritet Ministri i Mbrojtjes Ahmet Krasniqi në Tiranë dhe gjërat marrin tatëpjetën, sepse në Ministrinë e Mbrojtjës në vazhdim u infiltruan njerëz nga Shtabi i Përgjithshëm i UÇK-së që nga villa e Enver Hoxhës me gotë të viskit në dorë dhe me mobila në vesh beheshin se komandonin betejat dhe luftën në Kosovë.

PYETJE: A ka ekzistuar FARK-u?

Saim Tahiraj: Si institucion i Republikës së Kosovës po, si strukturë ushtarake anti UÇK, siç propagandonin antiinstitucionaliatët, kurrë. Unë nuk kam parë kurrë emblema të FARK-ut.

Përndryshe, vetë ministri Ahmet Krasniqi e ka spjeguar çeshtjen e FARK-ut në “Revistën Ushtarake”, numri 1, të 15 qershorit 1998. Në faqen 31, në komunikatën nr. 7 shkruan kështu: “Në bazë të urdhërit nr.5/10 të Komandantit të Shtabit të Përgjithshëm të Forcave të Armatosura, për përdorimin e simboleve të njësive, komandave dhe shtabeve, Drejtoria informative njofton se përdoren këto simbole:

1. UÇK (Ushtria Çlirimtare e Kosovës)
2. UÇK (Policia Ushtarake)
3. AL-MKA (Aviacioni Luftarak)
4. MTK (Mrojtja Teritoriale e Kosovës)

Për të katër këto shenja ekziston edhe spjegimi se si duhej të dukeshin ato.

Çdo ushtarak i cili me sinqeritet do t’i komentonte këto shenja do të konkludonte se ministri Ahmet Krasniqi nuk ka menduar vetëm për luftën por edhe për pasluftën. Ai nuk ka dashur që pas luftës të demobilizohej ushtria në parti politike siç ka ndodhur më vonë. Ai sigurisht e ka ditur se invalidët e një ushtrie të demobilizuar dhe të shndërruar në parti politike vështirë se do t’ia arrijnë t’i realizojnë të drejtat e tyre si ushtarë dhe çlirimtarë të Kosovës.

Shikoni, tri vjet pas mbarimit të luftës, invalidët e luftës duhet të pajtohen me fatin dhe të kënaqen me ndihma humanitare të shoqatave të ndryshme dhe me tubime përkujtimore. Ministri Ahmet Krasniqi ishte strateg i madh ushtarak. Pse u sakirfikua në këtë mënyrë, ai që diti t’u eskivojë likuidimeve dhe të mbetet gjallë edhe pastri luftërave në ish-Jugosllavi, për t’u vrarë nga maskat në Tiranë, duhet të flasin ata që janë kompetent.

PYETJE: Kush janë ata?

Saim Tahiraj: Të themi Qeveria e atëhershme e Kosovës në krye me Bukoshin, pastaj ata që bënë marrëveshjen në Oslo në emër të Shtabit të Përgjithshëm të UÇK-së (Adem Demaçi etj.) të cilën marrëveshje nuk e respektuan kurrë, por edhe ata që organizuan ahengje gëzimi kur kriminelë të regjur e vranë ministrin Ahmet Krasniqi.

PYETJE: Pas vrasjes së ministrit Ahmet Krasniqi u çrregulluan shumë gjëra që veçsa kishin filluar të marrin të mbaren. Si gjindet në keto rrethana grupi Salih Çekajt?

Saim Tahiraj: Po, është e vërtetë se gjërat ndyshuan deri në themel. Vrasja e ministrit Ahmet Krasniqi na goditi të gjithëve. Atëherë, Salihu na thirri dhe na tha: “Asnjë furnizim më për askend. Çdo gjë vetë do ta dërgojmë drejt e në Koshare”. Prap nga e para, filluam prap ta bëjmë furnizimin në formë të pavarur. Nuk dështuam duke iu falënderuar njërëzve tanë, që ende respektonin strukturat e institucioneve të Kosovës. Këta na i kompenzuan shpenzimet. E kam fjalën për Shaip Kastratin me shokë. Edhe Shaip Kastrati di shumë si kanë shkuar punët dhe ka shumë dokumente që qartësojnë si ka shkuar financimi.

Salihu prap shkon në Papaj me Agim Ramadanin. Fillojnë përgaditjet por mungesa e mjeteve financiare edhe mungesa e armatimit si dhe e ushatrëve i detyrojnë që në janar të vitit 1999, të dytë të vijnë në Zvicër. Pas dy dite kemi shkuar të takohemi me Agim Ramadanin në banesën e tij. Për mungesë të mjeteve materiale Agim Ramadani qëndroi disa ditë në Zvicër për të zhvilluar aktivitetin e vet. Salihu më urdhëroi që t’ia organizojmë disa tubime. Ia organizuam tri tubime si, në Surse, në Collombey-le-Grand dhe një në Neuchâtel ku haptaz Agim Ramadani fliste për planet e tyre dhe kërkoi mjete dhe ushtarë. Kësaj radhe Xhafer Rraci na ka ndihmuar me një shumë të caktuar frangash.

SIKUR TË MOS INTERVENONTE NATO, KOSOVA SOT DO TË KISHTE TJETËR STRUKTURË DHE PËRMBAJTJE TË POPULLSISË !

PYETJE: Pasi Salih Çekaj i takonte LDK-së, pse këto tubime nuk i organizoi atëherë LDK-ja? Ku ishte Dega e LDK-së në Zvicër?

Saim Tahiraj: Po, kanë pasur takime edhe me Kryesin Degës së LDK-së në Zvicër. Përkundër premtimeve, nuk di çfarë ndodhi, por di që nuk doli gjë. Premtimet që iu dhanë Agim Ramadanit i pengoi dikush. Më mirë e dinë anëtarët e Kryesisië së atëhershme si dhe kryetari i LDK-së për Zvicër.

Diku…dy a tri netë para se të vritej, Salihi më thirri në telefon dhe më tha: “Mbledhi ata pizgauverë që i ke dhe merre Ismet Çekajn në Tiranë e ejani në Koshare se sot po më duheni më shumë se kurrë”. Si duket ishte rrezikuar vendi sepse aty kishin depërtuar njerëz tjerë, ushtarë tjerë… kishin depërtuar njerëz të Shtabit të Përgjithshëm të UÇK-së dhe fatkeqësisht iu kishte rrezikuar edhe qëndrimi dhe veprimatria e tij atje. I mora nëntë pizgauverë dhe dy kamionë e u nisëm për Bari me disa shokë. Atje më bllokuan, por më liruan të nesërmen dhe prisja që të më lirohen edhe pizgauverat. Në mbrëmje më lajmëroi Skënder Tolaj se Salih Çakaj ishte vrarë. Tash lindën nevoja dhe probleme tjera.

U ktheva nga Bari dhe pas një jave i mora ata pizguaverë dhe shkova në Ministrinë e Mbrojtjes në Tiranë. Aty i dorëzova. Fatkeqësisht, asnjë prej tyre, në atë kohë, nuk shkoi në Koshare por në drejtime të tjera. Unë, Zymer Lulaj dhe Ismet Çekaj shkuam në Shkodër. Atje takuam Musa Çekajn. Pastaj shkuam për t’u aktivizuar në vend të Salih Çekajt. Lajmërohemi në Qendën Stervitore në Papaj te komandanti i kësaj qendre Gani Ahmetaj dhe në prezencën e tij, të zëvendësit tij komandantit Adem Zekajt si dhe ndihmësit tij komandantit Demë Mahmutajt, Nasim Haradinaj mu ka kërcënuar me këto fjalë: “Nëse nuk kthehesh kah ke ardhur do të likuidoj ose do të çoj në Burrel”. Nga këtu shkuam në Padesh dhe ia paraqitëm këtë rast Rustem Berishës, i cili nuk reagoi fare dhe as që i bëri përshtypje kjo punë. Muarëm mobilin, kompjuterin dhe një pjesë të gjërave personale të Salihut dhe u kthyem po atë natë. Nga Papaj deri në Tropojë kemi qenë vetëm tre veta dhe ka mundur të na ndodhë më e keqja. Fati e deshti që të shpëtojmë. U kthyem në Zvicër, e nga këtu shkuam në Shtutgard dhe u takuam me Hafiz Gagicën me të cilin debatuam shumë gjatë për shumë gjëra.

Dihet që pas vrasjes së Agim Ramadanit dhe Salihut fronti në Koshare ka rënë. Me këta dy ideatorët, por me një ide për thyerjen e kufirit në Koshare lidhet edhe lufta e Kosharës. Lidhet pra me emrat e Salih Çekajt dhe Agim Ramadanit.

Megjithatë, sikur mos të ishte intervenimi i NATO-s, nuk e di se çka do të kishte ndodhur! Sigurisht që Kosova sot do të kishte tjetër strukturë dhe përbërje të popullsisë.

PYETJE: E pëmendët me lartë, disa herë, kolonel Tahir Zemajn. A jeni takauar më herët më te?

Saim Tahiraj: Po, në vitin 1993 e kam takuar në banesën e Jashar Salihajt në Zvicër. Ka qenë takim i rastit. Tahiri erdhi me dhëndërin e vet Fadil Tolajn te Jashari. Fadili dhe Jashari kanë pasur raporte të mira miqësore. Fadili ka qenë edhe nxënës i Jasharit. Në atë takim kemi qenë të pranishëm, Salih Çekaj, Osman Ferizi dhe unë. Takimi ka pasur për qëllim bashkëveprimin sepse në vitin 1991 në ushtrime në Shqiperi ka qenë edhe miku i Jasharit, Hasan Ferizi.

PYETJE: A ju kujtohet ndonje detal i asaj bisede?

Saim Tahiraj: Më kujtohet propozimi i Jasharit i cili na thoshte: “Financim kemi sa të doni, por njerëzit që veprojnë konkretisht po na mungojnë”. Megjithatë, marrëveshje konkrete nuk kemi arritur. Në ndarje Jashari na tha: “Ju vazhdoni andej, unë këndej, ndoshta takohemi dikund”.

PYETJE: E përmende kompjuterin e Salih Çekajt. Pasi u vra Salihi kush ua dorëzoi kompjuterin e tij dhe a kishte pasur ndonjë shenim në te?

Saim Tahiraj: Kompjuterin na e ka dorezuar një ushtar në prani të Rrustem Berishës. Zymer Lulaj e ka kontrolluar dhe ka konstatuar se në të nuk ka pasur asgjë. Përndyshe Zymeri është gjallë dhe mund të flas vetë.

PYETJE: Tash lufta ka mbaruar. Janë mbajtur dy herë zgjedhjet legjislative dhe njëherë zgjedhjet nacionale. Të tre herat ka fituar LDK. Kanë ndodhur shumë ndyshime. Megjiathatë Pavarësia e Kosovës ende nuk është realizuar. Çka mendoni, pse ndodhë kjo?

Saim Tahiraj: Si ta realizojmë Pavarësinë e Kosovës kur projektin e presidentit Rugova të planifikuar mëse 12 vite më parë, nga megalomania, secili politikan po mundohet ta nëpërkëmbë. Këtu duhet shtuar edhe hilet e Tiranës e të mos flasim ato të Beligradit. Pavarësia është shpallur njëherë. Në vend se të përkrahet kërkesa e presidentit Rugova për “njohjen formale të saj nga faktroi ndërkombëtar”, kryeministri Rexhepi kërkon “Pavarësi të kushtëzuar”, Ramush Haradinaj me AAK kërkon ta rishpallë edhe një pavarësi, ndërsa Hashim Thaçi me PDK kërkojnë ”Moratorium”.

Z. Saim Tahiraj keni qartësuar shumë gjëra. A ka mbetur edhe diçka pa u thënë. Ndoshta keni të shtoni edhe diçka? Ku është i rreshtuar sot Saim Tahiraj? Ku janë të rreshtuar pjestarët tjerë të grupit të Salih Çekajt?

Saim Tahiraj: Për luftën kurrë nuk është e mundur të thuhen të gjitha. Me qëllim i kam përseritur disa gjëra që të kuptojnë të gjithë ata që po mundohen me zhurmë, dhe për hesape politike, ta shurdhojnë popullin.
Më duhet të them se lirinë nuk e kam menduar kështu. Dihet që shoqëri perfekte të organizuar nuk ka askund në botë, por nuk kam besuar se do të ketë krime politike në mes të shqiptarëve aq shumë të vuajtur dhe të përsekutuar nga regjimet serbe për 90 vite me radhë.

Ndërsa, unë dhe pjestarët tjerë të Grupit të Salih Çekajt jemi aty ku ishim. Jemi aty ku ishte Salih Çekaj, në LDK dhe nuk do të ndalemi për ta thënë të vërtetën e luftës dhe atë me këmbëngulje, sepse përkundër ndonjë çalimi, është kjo LDK që ka qenë motor i të gjithave ndodhive politike, por edhe ushtarake, prej formimit të saj nën udhëheqjen e mrekullueshme të presidentit Rugova. A nuk e shpallën 2 Korrikun delegatët e Kuvendit të Kosovës, pastaj Kushtetuta e Kaçanikut nën strehën e LDK-së (1990). A nuk e organizoi LDK-ja referendumin për Pavarësinë e Kosovës (1991), si dhe zgjedhjet e para presidenciale më 24 maj të vitit 1992.

A nuk ishte LDK-ja, ajo që organizoi arsimi n në Kosovë dhe në diasporë?
A nuk ishte LDK-ja që organizoi shëndetësinë dhe ndihma të ndryshme sociale në tërë Kosovën?
A nuk ishin degët LDK-së në Perëndim që mbushen fondin e Qeverisë Bukoshi?

Veç këtyre që i përmenda, po kjo LDK e ka mbushur edhe “Fondin e Emergjencës” dhe ka organizuar ndihma për Drenicën pas masakrave në Likoshan, Qirez dhe Prekaz. Fundi i fundit, a nuk ishin anëtarët e LDK-së që e mbushen edhe fondin “Vendlindja Thërret”, sepse partitë tjera në Perëndim nuk e kishin asnjë kolibë anëtarë. Në LDK ka hangër bukë i miri dhe i keqi, patrioti dhe përfituesi etj. Por kam një inat. Pse përgjegjësit kryesor të asaj kohe, ndonjë edhe i sotshëm, nuk po i shpjegojnë në detale se çka kanë bërë degët e LDK-së në Perëndim për çlirimin e Kosovës. Kur në muajin shtator 2002, foli në “Zëri” Rifat Jashari, intervista e tij shkaktoi një ortek. Ajo intervsitë detyroi shumë persona të prononcohen për markat që Qeveria e Kosovës i kishte derdhur në “Fondin e Emergjencës”.

Pas gjithë atyre sharjeve që ka përjetuar Qeveria Bukoshi, institucionet tjera të Republikës së Kosovës, e në veçanti LDK-ja, nga Drejtoria politike e UÇK-së, kush do të besonte se përgjegjësit kryesor të “Fondit të Emergjencës” do të pranonin, më në fund, se vetëm në vitin 1998 në “Fondin e Emergjencës” janë derdhur nga Qeveria e Kosovës më tepër se gjashtë milion (6’000.000) marka. Kush do të besonte se përgjegjësi i ketij fondi do të pranonte, më në fund, se me këto marka janë ndihmuar të gjitha zonat operative të UÇK-së!?