Në mbështetje të Vuçiqit dhe hegjemonisë së tij rajonale, siç kemi shkruar disa herë, u dalluan Christopher Hill dhe Gabriel Escobar, të cilët tani do ta ndajnë fatin e tyre me autokratin serb. Nëse konstatohet se Hill dhe Escobar ishin nën një lloj ndikimi korruptiv nga Beogradi, kjo do të hapë “Kutinë e Pandorës” me probleme serioze për administratën amerikane.
Shkruan: Balsha Knezheviç
Lojërat gjeopolitike janë një biznes shumë i çuditshëm dhe mashtrues, rrethanat ndryshojnë pothuajse çdo ditë dhe për këtë arsye planet afatgjata të fuqive të mëdha botërore janë subjekt i ndryshimeve tektonike.
Këtë më së miri e ndjen në lëkurën e tij autokrati serb Aleksandar Vuçiq, të cilit deri para dy muajsh i dukej se ishte i paprekshëm dhe se kishte mbështetjen e Perëndimit, Rusisë, popullit, madje edhe vetë Zotit për synimet e tij patologjike hegjemoniste.
Perëndimi, mbi të gjitha ambasada amerikane në Beograd e udhëhequr nga Christopher Hill dhe ndihmësi i tij administrativ, i dërguari i SHBA-së për Ballkanin Perëndimor Gabriel Escobar, e shihnin atë pothuajse si një “faktor paqeje dhe stabiliteti në Ballkan”. Pas ndryshimit të qeverisë në Mal të Zi dhe më pas largimit të Milo Gjukanoviqit nga posti presidencial, u duk se Vuçiq dhe grupi i tij autokratiko-hegjemonist kishin një rrugë të hapur për të krijuar një “botë serbe”, pra siç është formuluar në mënyrë eufemiste si – Ballkani i Hapur.
Megjithatë, brenda vetëm dy muajsh, gjithçka ka ndryshuar rrënjësisht – Perëndimi “i lanë duart” nga autokrati serb, për të cilin tani me siguri e dinë se nuk ka fuqi të shkëputet nga përqafimi i Moskës. Qytetarët e pakënaqur të Serbisë po dalin masivisht në rrugë sepse janë të ngopur me faktin se qeveria e tyre po merret me vendet e rajonit, veçanërisht me Malin e Zi, dhe ushqen çdo ditë tensione në Kosovë, ndërsa brenda sistemit po kalbet dhe po shembet. nën presionin e korrupsionit, nepotizmit, krimit dhe poltronëve të paaftë.
Edhe pse dukej se Vuçiq mund ta luante pafundësisht lojën e uljes në disa karrige – mes Uashingtonit, Brukselit dhe Moskës, regjimi i autokratit serb është thyer prej kohësh.
Si filloi largimi nga Vuçiç
Largimi nga Vuçiqi në Perëndim filloi kur Komisioni për Punët e Jashtme në Parlamentin Evropian miratoi një raport në fund të prillit në të cilin theksohej se “Rusia përdor ndikimin e saj në Serbi për të tentuar të destabilizojë dhe të ndërhyjë në shtetet sovrane fqinje.”
Kjo u pasua nga dy goditje të forta mediatike – njëra nga Amerika, tjetra nga Britania e Madhe. Në artikullin e New York Times, i cili u transmetua nga pothuajse të gjitha mediat rajonale dhe u lexua nga miliona, Vuçiç lidhet me krimin e organizuar, mbi të gjitha me klanin e Veljko Belivuk, dhe më pas British Guardian e përshkruan atë si një populist, pro-Kremlin dhe autoritar, në një artikull kushtuar tragjedive të fundit në Serbi.
Një jehonë të veçantë pati teksti i New York Times, i cili u përmend para Komisionit për Marrëdhënie me Jashtë të Senatit Amerikan, ku Aleksandar Vuçiq u ekspozua ndaj një breshëri kritikash të ashpra. Bob Menendez, senatori demokrat nga Nju Xhersi, i cili kryesoi komitetin e Senatit dhe i cili ishte i qartë se Serbia është një vend ku Rusia ka ende shumë ndikim, shpërfaqi kritika të ashpra në adresë të Beogradit.
Kur Menendez pyeti këshilltarin e Sekretarit të Shtetit Derek Schoele në lidhje me shkrimin e New York Times në lidhje me Vuçiçin dhe nëse ai mund të fliste me një partner me atë sfond, Schoele tha se administrata besonte se raportimi i New York Times ishte i besueshëm, gjë që ishte njëlloj nokauti për autokratin serb.
Ky ishte një aluzion i fortë se autokrati serb është gati të lëshohet nga dora dhe se Perëndimi, veçanërisht Uashingtoni, më në fund ka filluar të interesohet më intensivisht për rajonin dhe të marrë seriozisht rrezikun e ndikimit rus. Vuçiq tani po përjeton protesta masive, qeveria e tij po dridhet keq, dhe trazirat në Kosovë të organizuara nga grupet kriminale të lidhura me te, janë mënyra e fundit për të larguar disi vëmendjen nga dënimi i tij politik.
Me Vuçiqin shkojnë edhe “aleatët” e tij nga perëndimi
Ne kemi shkruar vazhdimisht se Vuçiq nuk do të ishte në gjendje të bëhej një fuqi rajonale dhe një hegjemon i paprecedentë që destabilizon shtetet përreth, dhe i cili u përpoq të bashkonte Malin e Zi me “botën serbe”, nëse nuk do të kishte aleatë nga perëndimi, në radhë të parë nga SHBA-të, të cilat e mbështetën atë.
Në mbështetje të Vuçiqit dhe hegjemonisë së tij rajonale, siç kemi shkruar disa herë, u shquan tashmë të përmendurit Christopher Hill dhe Gabriel Escobar, të cilët, siç mësojmë nga burime diplomatike, tashmë do ta ndajnë fatin e tyre me autokratin serb.
“Vuçiq nuk i përmbushi pritjet e Perëndimit, të cilat në radhë të parë bazoheshin në faktin se ai do të ‘normalizonte’ marrëdhëniet, pra do të njihte Kosovën. Ai ka 10 vjet që e vonon atë proces, duke menduar se do të mund të ulet përgjithmonë në disa karrige dhe të manipulojë me diplomatët perëndimorë. Tani, duket se perëndimi dhe veçanërisht Uashingtoni, e kanë humbur durimin dhe po e lëshojnë Vuçiqin në ujë”, thonë burimet tona diplomatike të mirëinformuara.
Përveç njohjes së Kosovës, Vuçiqit iu kërkua që të distancohej nga rusët dhe ai e bëri të kundërtën.
“Ai jo vetëm që nuk u distancua nga Rusia, por tregohet se gjatë gjithë kohës po afrohej më shumë me Putinin, sepse nuk lejohej të shkëputej prej tij. Perëndimi e kuptoi se diktatori rus Putin e ka në grusht dhe se Vuçiq ka më shumë frikë nga Moska sesa nga Uashingtoni apo Brukseli. “Është e pashmangshme që me largimin e Vuçiqit të largohen ata që ishin përgjegjës për zbatimin e politikës amerikane dhe që mbështetën autokratin serb në politikën e tij – Hill dhe Escobar”, thonë burimet tona.
SHBA ka arsye për shqetësim
Siç thanë burimet tona, Amerika ka arsye të jetë e zhgënjyer me performancën e diplomatëve të saj në rajonin e Ballkanit Perëndimor, gjë që u shpreh indirekt në seancën e fundit të Komisionit në Senat.
“Hill ishte mbështetësi kryesor i Vuçiqit, ndërsa Escobar, në mungesë të mençurisë diplomatike, vazhdon të mbështesë projektin e dështuar të shtetit të madh ‘Ballkani i Hapur’, i cili është vetëm sinonim i ‘botës serbe’. Ata përfaqësojnë një zhgënjim të madh për diplomacinë amerikane, por nuk do të thuhet kurrë zyrtarisht. Prandaj, të dy do të hiqen nga pozicionet e tyre aktuale. Hill gjithsesi i ka të gjitha kushtet për pension dhe Escobar do të mbahet sa më larg nga Ballkani Perëndimor”, thanë burimet tona.
Mirëpo, historia nuk do të përfundojë me kaq, sepse sipas burimeve tona, SHBA-të do të duhet të gjejnë përgjigje për pyetjet – pse Hill dhe Escobar ishin kaq të afërt me Vuçiqin, pse e lavdëruan aq shumë?
“Në Uashington ata duhet të pyesin veten nëse Hill dhe Escobar e vlerësuan gabim situatën, gjë që i bën ata diplomatë shumë të këqij. Ose nga ana tjetër nëse ka elementë të korruptuar në diplomacinë amerikane, për të cilat mediat dhe intelektualët e rajonit flasin dhe shkruajnë prej kohësh”, thonë burimet e besueshme.
Për Amerikën, siç theksojnë burimet tona, zgjidhja e kësaj çështje është shumë e rëndësishme.
“Sepse, nëse konstatohet se Hill dhe Exobar ishin nën ndikim korruptiv nga Beogradi, BIA-ja serbe, e kryesuar nga rusofili i vijës së ashpër Aleksandar Vulin, duhet të ketë ditur për këtë. Prandaj, nëse ka pasur korrupsion në mesin e zyrtarëve amerikanë, atëherë edhe shërbimet ruse kanë informacion për këtë çështje përmes Aleksandar Vulin, i cili ia dërgon informacionin fillimisht Nikolai Patrushev, shefit të sigurimit të Putinit dhe vetëm më pas Vuçiqit. Dhe, kjo është ideale për shantazhimin e diplomatëve amerikanë, që në fund të fundit hap një kuti pandore me probleme të mëdha për administratën amerikane”, përfundojnë burimet tona.