* Manaki mu (nga Greqishtja)-nënoke 2014, Dimër i zi – Përktheu nga origjinali turqisht: Arbana Rexhepi
Onur Caymaz (me origjinë shqiptare) u lind në vitin 1977 në Stamboll. Ka studiuar në Univeristetin e Marmarasë për Inxhinieri Elektronike dhe Kompjuterike. Për vite me radhë ka punuar si mësimëdhënës, menaxhues faqesh në rrjetet sociale, redaktor, botues, lektor në agjenci të ndryshme reklamash, ka shkruar për gazeta dhe revista të ndryshme.Vazhdon të punojë si shkrimtar i pavarur.
Është autor i katër librave me poezi, shtatë përmbledhjeve me tregime, dy romaneve dhe një libri me ese. Poezitë dhe tregimet e tij janë përkthyer në disa gjuhë të botës si frengjisht, anglisht, gjermanisht, shqip, etj. Ka marrë pjesë në aktivitete dhe festivale të ndryshme letrare brenda dhe jashtë vendit.
Krijimtaria e tij është nderuar me çmime të rëndësishme kombëtare mes të cilëve vlen të përmenden: Çmimi i Poezisë “Orhon Murat Arıburnu” (për librin me poezi “Kâh ve Rengi”), Çmimi i Poezisë “Behçet Aysan” (për librin me poezi “Bak Hâlâ Çok Güzelsin”), Çmimi i Poezisë “Bedri Rahmi Eyüboğlu” (për librin me poezi “Pervaneyle Yaren”), Çmimi i Tregimit “Naim Tirali” ( për përmbledhjen me tregime “Sanki Yarın Nisan”), Çmimi i Romanit “Attilâ İlhan” (për romanin “Sıfır“), etj.
Është njëherësh ideues dhe udhëheqës i projektit të Workshopeve mbi Leximin Krijues si pjesë e Akademisë “Gümüşlük”, projekt ky që zhvillohet për gjashtë vjet me rradhë në qytete të ndryshme të Turqisë, si dhe themelues i Akademisë “Nar” ku edhe vazhdon të japë leksione letërsie.
Me një krijimtari që zë fill që nga viti 2000, Onur Caymaz është padyshim një nga zërat më të veçantë të letërsisë bashkëkohore turke.
HOMERİ YNË
Duhej ulur dhe shkruar ajo luftë, gjërë e gjatë, nga e para, mendoi; sepse tanimë kanë ndryshuar edhe lufta edhe koha.
S’kam se si ta di përse dhe si ndodhën të gjitha këto, e as se si ta kuptoj. Por ja që e di, ja që mua më ra për hise historia e saj. Kish pirë duhan për vdekje, si të qe një oxhak; më pas gjithë natën verë kish pirë. Nganjëherë i priste edhe thonjtë, i pëlqente shumë të shkonte në hamam. Ishte në Buxha. Atë ditë doli herët nga shtëpia, i përgjumur. Qëmoti, nga Izmiri…
Iku nga vitet, ç’ju desh! Eci rrugicave të ngushta fërgëlluese të valëzuara, i mori erë shkumës së detit, diç prej myshqesh, zemra iu mbush me erë Egjeu; nuhati erën, matanë prej gurëve rridhnin kaltërsi që nuk i përkisnin askujt. Qëmoti, nga Izmiri…
Më larg, në kodra, kish shtëpi ku autobusët e vegjël dhe minibusët e përbaltur ndalonin e çonin të fala, shtëpi të varfra; me ca emra të çuditshëm; Shtëpi Punëtorësh, Qyteti Gjurmë…I dhimbte shpirti nga gjithë këto, një dhimbje dymijë vjeçare, të jesh poet diç e tillë duhej të ishte.
Duhej ulur dhe shkruar ajo luftë, nga e para. Por, prapseprapë them të mos e ndryshoj skenën e Priamit dhe Akilit; ngase është e përsosur. Pranë tij kaluan vajza të cilave nuk ua kuptonte gjuhën, gjuhën që mundohej ta mësonte; djem të rinj, horra; gurë stralli, zhavorre. Sytë e mjegullt e dritëpak i vështruan të gjitha, një nga një, i mësuan të gjitha ; Homeri ynë qe nga ata që kuptonin me të shikuar. Të gjithë të vetmuarit , me shumë gjasa në këtë orë niseshin për në punë. Tha se duhej shkruar, por si do i rëndiste të gjitha këto në atë luftë të ashpër?
Po shëtiste qytetin. Te dera e stadiumit, mesa mundi të lexonte, dikush kish shkruar “Buxhalliu e qinë njeriun në bythë”. Atë çast ndërmendi Sokratin, rininë e tij, gjithë sa kish ndodhur. Rrugë që ndërfuteshin në njëra tjetrën, dyqane karficash, byzylykësh, fustanesh; kasapë, dyqane frutash me ngjyra të freskëta, dritat që ndizeshin e shuheshin pa nda, njerëzit përpara kafeneve, rrugica të ngushta që s’kishin të sosur. Atëherë e ëndërroi kopshtin e Hasan Agait si të qe një ullishte e madhe; atëherë ëndërroi male, statuja, tregje…ç’paskan bërë kështu, tha me vete, duhej t’i kishin bërë të mëdha këto, të mëdha që… rrugët, hamamet, teatret të preknin retë.
Në pjesën e pasme të kodrës Tëngër, shtëpi të ngelura që nga vitet e shtatëdhjeta, nga koha e pushtimit të revolucionarëve për të hapërdarë popullin. I kaloi, janë luftra më të mëdha këto, tha me vete; nëse do shkruhej për to, këtë duhej ta bëja unë, ishte puna ime kjo…
U fut në një birrari të porsahapur. Nga ana e pasme, një kamarier që si duket nuk e kish marrë hisen e dritës së diellit të mëngjesit, po mbështillte byreqe. Na sill një birrë, or trim, i tha me një theks të çalë Romak. Ishte fare njomëzak, gjithë duke shikuar me po atë vështrimin e tij të lëngëzuar, shkoi e i solli birrën.
– A ndodhet ndonjë librari këtëj pari?
Po, xhaxha, i tha, duke vështruar mjekrën e bardhë të këtij njeriu të pakohë; është atje tej, si del nga këtu, ec pak, merre kthesën e djathtë, është dyqani i tretë nga e majta.
E mësoi përmendësh atë që iu tha. Një gjë e trazonte përbrenda pa pushim, i ishte lodhur truri. E ndaloi vështrimin flladshëm në shkumën e birrës që ia sollën. Mos shiko ti, tha me vete, Agamemnoni megjithatë qe njeri king….Dhe Paridi bir zotëriu qe…Nuk na kish hije, por ç’të bënte, nuk iu bë pa mos ëndërruar për ato cicat e bardha, si dardha të Helenës, u mërzit, e pat edhe kjo punë, tha me vete.
Kamarieri u shfaq përsëri, brenda ishte errësirë. A mos doni t’ju sjell ndonjë byrek pranë birrës. Jo, manaki mu*, nuk dua, u përgjigj, i merrej goja, ngjante i hutuar. Pastaj djali u ndal një hop, seç deshi të thoshte diçka, por në çast hoqi dorë. Por ja që nuk i rrihej pa folur: S’dua të ngjaj sikur po ju shes mend, por kini kujdes xhaxha, është vend i prishur ky, vrasin e presin. Të falmnderit nipçe, s’na gjen gjë ne, iu përgjigj.
Këtë fjali e kish mësuar dje nga një shofer minibusi.
Po sa shumë që i ngjanë, mendoi kamarieri. Për një çast Homeri i kish përngjarë me përfytyrimin që kish në kokën e tij për Gjyshin e Etur. Edhe shenjti i Izmirit i tillë duhej të ishte, pa shihe një herë, është i gjithi xurxull edhe ai, në këtë orë në tavernë pijanecë do gjeje, e ç‘do gjeje, por kjo ish çështje tjetër!
Tyrbeja e Gjyshit ndodhej në kodrën e gjelbëruar me pamje nga deti e cila një kohë pat qenë djerrinë e në të cilën më pas vajzat e shkollave të mesme profesionale patën mbjellë drunjë. Koka gjelash të prerë për kurban, gra jevge, fate të lexuara nga pëllëmbët e duarve, nga gurët, nga leshi…
Dje kamarieri bashkë me të dashurën e tij prej shumë kohësh kish zbritur prap në vendin e shkretë në afërsi të tyrbes. Ky vend qe i përshtatshëm, nuk e dinte njeri, s’dyshonte njeri…Ishin puthur. Për vdekje. Kamarieri një copë kamarieri qe, e ku kish parë ai në jetën e tij një të urtë si kjo, një lule jargavane si kjo. Por ja që nuk ia jepnin vajzën, nuk e jepnin! Edhe ai po të ishte s’do ia jepte vajzën një mejhanexhiu. E ku kish ngjarë; vëllai rreshter ekspert, babai tregtar i teknikës së bardhë, dhëndri kamarier. Pse, punë që bëhej ishte kjo, e pasha! Por përseri një gëzim i pakuptimtë e përshkonte të tërin, dhelpër deti e pandershme!
Do ikim, mendoi. Do e rrëmbej e do e çoj në vendlindje, në Hisarllëk, te xhaxhallarët, atje nuk na gjen dot njeri, në Çanakkale… Homeri ynë kërkoi fare pakëz vodkë, shkoi e ia solli.
Seç iu kujtua; gotën e ujit që dje e kish lënë përgjysmë, sot e gjeti të zbrazur; Të Gjyshit të Etur duhej të ishin këto marifete, e kish zemëruar gjyshin! S’do i hynte më asaj pune në hapësirat e tyrbes; a bëheshin këso lloj dreqllëqesh! Këta njerëzit e shenjtë e mira e punës ish të mos i zemëroje.
Doli nga birraria, nga libraria mori letrat; Homeri ynë hipi në minibus për t’u kthyer në shtëpi. S’i kish ngelur as edhe një qindarkë. Ore edhe po s’shkrova punë e madhe, mendoi me vete, sidoqoftë të gjithë shkruajnë; zëre se e shkrova, kush do e botonte, kush do e lexonte pale! Po sikur t’i bëj naftën e t’ia mbath që këtej, t’ia shkel për në Çeshme, nga atje në ndërmarrjen Kopushlar, drejt e në Sakëz; edhe farefisi ynë është në Rodos tani; a s’do qe më mirë!
Pse, gjë që bëhet është kjo! Këtë luftë duhej ta shkruante nga fillimi…
PİSKAMA
Kur për herë të parë e dëgjoi atë zë…në pisk të natës. Ishte në hotel. Drita e kuqe e televizorit, majë gjilpëre në errësirë…U hodh përpjetë e frikësuar. Ora pranë shtratit, tiktaket e kohës. I ishte tharë goja. Do zgjohej herët, porsa të zbardhte. Kishte shumë punë për të bërë. Nuk i mbylli plotësisht perdet. Do ishte mirë sikur të depërtonte qoftë edhe një rreze sado e vogël drite. Veç kësaj, netëve në qytetet e panjohura gjithmonë ndjente një si shqetësim…Ishte përfaqësuese shitjesh. Plaza: firmë e huaj. Fliste dy gjuhë. Plaza; me qelqet që pastroheshin rregullisht; që herët në mëngjes, pastroheshin qelqet, dyshemetë, dhomat nga ca gra të mbuluara me përparëse të kaltra; ishuj të largët. Çanta ime e makijazhit. E dinte trokëllimën e takave, që kërcisnin. I dinte këngët e estradës, kursin e dollarit. E diplomuar kolegji; dy gjuhë, shumë vetmi. S’ka këngë që dëgjohen nga larg, të gjitha ndërpriten përgjysmë. Zyrë e mbyllur. Qelqet. Plaza: ka kohë që s’kish marrë ndonjë letër prej dikujt, por ama postën elektronike e kish të mbushur dëng. Dhomat i ndajnë mure të hollë. Ditëve të dimrit nga puna dilej në ërrësirë. Taksistëve u duheshin kërkuar kupona tatimorë. Myk. Drita verbuese. Lagështi. Kortezira të zakonshme. Udhëtime të shpeshta. Myk. Dhoma hoteli që tanimë i ishin bërë si shtëpi. Garazhe, autostrada, aeroporte, gjithmonë. Flokët e zezë i shkurton. Aeroplanë që shkojnë e vijnë. Lamtumira. Qëndrimet në kafene, fillikat. Aroma e ëndshme e kafesë, çaji nuk i pëlqen. İshte buzëmbrëmje, nga pastiçeria e braktisur kisha blerë gurabi me bajame të hidhura, në duart e mia trëndafilë të bardhë . Vaktet e ngrëna vëtëm, vaktet e pangrëna. Të përditësuara, të humbura. Megjithatë, këtë zë po e dëgjonte për herë të parë në jetën e saj. Kjo qe një piskamë: Dhe atë çfarë piskame se…aq e fortë sa të shqyente kornizat e dritareve.
Beqare. Plaza. Qelqet. Miza e zezë në mes te qelqeve të pastra. Dyzet vjeç. Nuk ia di emrin, e ç’rëndësi ka. Kur vesh funde e shohin nga këmbët. Sepse është e bukur, le që, do e shihnin edhe po të mos ishte. Ka një bukuri të çuditshme, nuk është e pispillosur, është e hallakatur; e brishtë, a thua se do thyhet dhe do hapërdahet në çast. Në fillim nuk vihet re, por është e pazakontë. Është magjepsëse, duke e parë të duket sikur sa vjen e zbulohet. Është e thellë, si një pus. Nuk ia di emrin, por në skajet e buzëve ka pikëla a thua se sapo ka mbaruar së ngrëni një simit. Me të dëgjuar piskamën, u zgjua e mbërthyer e tëra në panik. U frikua. Piu ujë menjëherë. Ashtu siç bënte në fëmijëri; sa herë që frikohej nëna i sillte ujë. Ndërmendi se ndodhej në një qytet tjetër. E hapi dritaren. Në këtë orë, kubetë e largëta ngjanin sikur janë përzier me mjegullën e acartë të qiellit dhe ashtu të pikëlluara çoç mendohen. I mori erë ajrit. Piskama që kish dëgjuar u shpërhap në kohë valë-valë. Re. Nata e shurdhër po kthehej në ditë. E mori malli për shtëpinë. Për kopshtet e pasme të rrënuara që kutërbonin erë shurrë macesh. Iu duk se në dhomën përbri dikush po zihej me dike; por, jo. E ku kish ngjarë zënkë e tillë? Zënkë e përcjellë vetëm nga një zë. Nevojiteshin dy veta, qoftë edhe për të ia filluar një zënke. Ja, shih, përsëri e dëgjoi të njejtin zë teksa shkonte në banjo. Një zë që të ngjethte mishtë, dikush po piskatëte. Sikur diku të kish mbirë zjarri…Veç edhe atëherë, a nuk duhej të dëgjoja ndonjë piskamë ndihme…Pastaj zallamahia që do krijohej nga e gjithë kjo. Kurse kjo, kjo qe një piskamë e thikët, e ndritshme, a thua se në të rridhnin ujëra kanalizimesh, si një jehonë në hekurudhat e mprehta e të errëta ; nga përbrenda i derdhet gjaku i parë, dita e parë e periodave; nga brenda i derdhen pullat që koleksiononte në gjimnaz, një lule vjollcë e fshehur mes faqeve të një libri. Ose libra të fshehur në një lule vjollce. Fletët ngjyrë vjollcë që i humbi teksa luante hapadollapa…Si fëmjë ishte kapur pas një helike e cila rrotullohej sa ç’mundte…
Gjumi i kish ikur tërësisht. Ndezi dritën e banjos. Teksa pshurrte, e ulur pupthi, e dëgjoi përsëri atë piskamë, jo, kjo ish një gjë krejt tjetër. Sikur në thellësitë e tij më të mëdha shpërthen një vullkan. Ah ta tregoj unë ty! Po të mos qe prej vërteti, nuk do përsëritej gjithë këto herë, apo? Është e vërtetë, nuk është një iluzion, me siguri. Disa të vërteta kanë nevojë për përsëritje, më shumë herë. E dëgjova deri sa m’u dogj shpirti. E kish dëgjuar derisa i ishin mpirë veshët. Veç, rreth e rrotull s’kish asnjë zë sirene, asnjë zë alarmi, as edhe një gjë që do e përcillte këtë zë. Në brendi të natës që po shkrihej në mëngjes, në boshllëk, kjo piskamë ta copton shpirtin. Jehon, godet muret, kthehet mbrapsht. Kur isha e vogël kisha një arkëz teneqeje në një ngjyrë të çuditshme, diç mes të kaltrës dhe të verdhës. Në këtë zë arrinë të kapë një diçka që u përket atyre ngjyrave. E pse, a paskan ngjyrë zërat? Kanë. Madje paskësh një sëmundje të këtillë; ia pat rrëfyer drejtori i burimeve njerëzore pas mbarimit të testit; në dhomën e tij pinin kafe, të ish tip sinestezik? Plaza; qelqet. Teksa dilte nga banjoja e pa veten në pasqyrë, e shushatur. Fytyra rrëmujë. E vështroi vijëzën ndarëse të gjoksit. Mbase në dhomën përbri dikush ishte duke bërë dashuri. Por, jo, nuk ka mundësi, nuk bërtetitet kështu kur bëhet dashuri xhanëm, jo. E prek gjoksin. Mos është ndonjë hajdut? Të ketë rënë vallë ndonjë tërmet e unë të mos e kem ndjerë? A nuk e ndjeu? Nëse ngjeshen fort pas njëri tjetrit, disa apartamente edhe mund të qëndronin në këmbë. Ose mos kam ngelur e mbërthyer midis grumbujve të betonit përposh ndonjë ndërtese? Si e kam emrin? Ta kem Seher? Ka mundësi ta kem edhe Figen. Për dallim nga emrat e burrave, në emrat e grave ka diç fluturake, ikanake. Por ky zë, ky zë është më shumë; sikur dikush po vuan, torturë, rrahje…
Fill pastaj sikur të kish gjetur ndonjë zgjidhje; po sikur të mos ia var, tha me vete, mbase nuk e dëgjoj më. Të dëgjosh ishte një zgjedhje.Tekefundit, dera e dhomës ishte e kyçur, këtu në këtë dhomë hoteli ishte e sigurt, të bërtiste kush të donte, e ç’i duhej asaj. U mundua. Të kish qenë një jehonë ajo që pat dëgjuar?
U kthye në shtrat. U mundua të flinte duke shpresuar të mos e dëgjonte më atë zë. Disa orë të qeta. U zhyt e doli nga ëndrrat rishmi. Plaza: dhomat e rënditura rradhë rradhë, kutiza kutiza, të vockla. Sikur të fluturonin në erë veshjet e statujave…Plaza. Sikur kaltërsitë e detit t’ma rrëmbenin mendjen dhe të ma shpienin gjetkë. Ëndërr. Në ëndërr qyteza të përbaltura nën shi. Sikur të kisha një vajzë e t’ia vija emrin Ëndrra. Duhej të kishte një vajzë, por s’pati. Sikur në vend të këtyre celularëve të mençur të shpiknin një gotë rakie që s’ka të sosur. Pastaj mëngjes. Sikur lulet në vazo t’mos mbaronin kurrë. Në këtë qytet nuk kishte vaporë. Përse nuk kish saksi lulesh në dritaret e hoteleve? Prej së largu gri, prej së afërmi e përhime. Por ama nuk dëgjohen zëra trenash. Sikur të mos më dhimbte shpirti gjatë ndarjeve. Aq shumë më kish tmerruar nata, saqë gjatë gjithë kohës isha në pritje të diçkaje, isha bërë e tëra veshë. Nga dritaret e hoteleve, dukeshin ndërtesa, të lodhura në brendësi të mëngjeseve. Me fytyra të sëndisura. Të palëvizshme. Pa këngë folklorike. Pas pak do shtrohej silla e mëngjesit. Koridorrë të gjatë hotelesh që përfundojnë në ca ashensorë të ngushtë. Mendova rrugë të stërgjata. Mendoja të ikja, gjithmonë. Por, ishte plaza…Qelqet. Qelqet që s’dukeshin prej së largu. Njeriut i dukej sikur do përhumbej e do ikte gjetkë, por me t’u afruar përplasej në to. Ja pra pse i pastronin aq mirë ato gratë pastruese, që transparenca e tyre të mos shndërrohej në pasqyrë, me qëllim që asnjeri të mos përplasej me vetminë e tij. Na mashtronin të gjithëve. Përnjëhere njeriu e shihte veten në qartësinë e qelqeve. Njeriu sa herë që rrëzohej, ngelej vetëm.
Për herë të parë e kisha parë në ashensorin e plazës. Kati numër zero ose përdhesa ishte në rregull, por, se pse numrat zbrisnin deri në minus gjashtë, në minus shtatë . Zbritej në fund të tokës. Kur isha e vogel, gjyshja ime u thoshte “u zhytsh nën dhe” njerëzvë që nuk i kishte qejf. Mbase për këtë arsye gjatë disa pushimeve të drekës zbrisja në restorantin e katit minus shtatë . Hallvë irmiku, përsipër kanellë. Dritat e ndyra që ndriçojnë ushqimet e banakut të shndëruara në vaj. Gjatë gjithë kohës ndjehesha si në faj. Gjatë gjithë kohës sikur varrosesha nën dhe. Në mendjen time kisha ngelur si një e vdekur. Kisha ngecur poshtë një shekulli, ndjesë, poshtë një orteku. Piskama. Zë ishte edhe ai që në dimër, nga majëmalit rrëzonte topthin e vogël të borës dhe e shndërronte në ortek…Mendova. Në shtëpi kisha një mace, batanije, govata që kutërbonin, kolltuqe me push, madje ushqeja dhe macet e lagjes. Mundohesha të mos vdisja në një farë mënyre, të qëndroja në këmbë. Qumështin e maceve e blija me paratë e mia, dyqanxhiu më shikonte shtrembër. Macet e gjymtuara i çoja te veterineri. Iknin me t’u shëruar. Të gjithë iknin. Ata që mbaronin ushqimin, që mbaronin punën, ata të cilëve iu venitej dashuria. Restoranti nën dritat verbuese në katin minus shtatë. Përsëri më dukej sikur s’isha edhe aq e vetme. Nganjëherë, për fundjavë shkoja në stepë, herë pas here. S’kish shumë që e kisha riparuar makinën ( pata bërë aksidente kastile disa herë, ndjehesha mirë kur përplasesha pas diçkaje), natyra ishte e mirë. Natyra që na krijoi ne. Jepja para që të zgjohesha me këngën e një gjeli, sa bukur. Nuk kisha një fshat, vajzë, burrë, motër, vëlla, nënë. Cicërima brenda TVSH-së. Kisha shkuar vetëm në kinema, në errësirë kisha prekur një njeri. Me të dalë në dritë, çdo gjë u fashit. Nganjëherë, të dielave, ulem dhe shikoj nga dhjetë, nga njëzet epizode të ndonjë seriali. Sikur të kisha pak guxim, do e mendoja veten hero. Disa net pija shumë. Zhytesha e tëra në kolltukun e pasmë të taksisë e dehur xurxull. Kisha diçka pas të cilës kapesha që të mos rrëzohesha në pafundësinë e brendësisë sime. Taksisti më vërtiste vërdallë me qëllim që të më merrte më shumë para, e kuptoja nga dritat, por s’kisha fuqi të flisja. Nga dritat e shtëpive, të farmacive dezhurne, të gjelltoreve. Kalonim disa herë pranë vendeve të njejta. Mjegull. Më pëlqejnë dritat. Myk. Qelqe. Këtë mëngjes ndjehem më e lodhur se rëndom, ndoshta për shkak të piskamës. Rrobat e mia. Fundi im në valixhen me rroba të palosura për merak. Po pija pra, e ç‘të bëja tjetër!. Rrofshin programet e mesazheve, mbrëmjeve flas në chat me ish të dashurit e mi, me ata që janë bezdisur e po rrinë kot, që kanë bërë llafe me gratë e tyre, që po pinë vetëm fare; me shokët e mi meshkuj. Të vetmuar ishim, të gjithë, mbase kjo ishte arsyeja që fillimisht përpiqeshim të bëheshim shokë. Këtë mëngjes kishim mbledhje. Duhej të bëhesha gati. Disa net pija aq shumë, sa që për ta nxjerrë pijen, vazhdoja të pija edhe të nesërmen. Poezia më pëlqente më shumë se tekstet e kontratave. Pastaj me telefonin tim të mençur në duar vendosja lart e poshtë fotografi duke pirë. Me qëllim që t’i shihnin të gjithë. Çdonjëri të shihte se sa i vetmuar ishte tjetri dhe ta pëlqente. Nga këso lloj vendesh pëlqeheshim, kishim internetin. E kishim fare të lehtë të kontaktonim me njëri-tjetrin, por ama, të prekeshim, ta arrinim njëri-tjetrin ishte e pamundur. Faturat grumbulloheshin pa ndalë, duheshin paguar. Kur të vinte rroga. Mbërrinte fiks me datën tridhjetëenjë . Edhe po të doja nuk e vonoja dot pagesën. M’i lidhin këmbë e duar. Borxhet duheshin shlyer menjëherë. Shpejt e shpejt, si kur ikë nga zjarri. Së fundmi ashtu më ndodhi. E vonova tri ditë pagesën e elektricitetit, në mbrëmje ngela në errësirë. Për ta hequr vulën mbi njehsorin elektrik, e kishte thirrur elektricistin. E shikonte si hajvan. Rimel. Buzëkuq. Teksa e shihte, kafshonte buzët…Rimel. Bëri makiazh, kishte mbedhje. Plaza: Qelqet. Sytë, qerpikët, hije sysh. E kish dashur shumë një njeri, e harroi edhe atë. E kish dashur. Mbase kish ndjerë nevojë për të dashur dikë. Njeriu ka nevojë për pak ngrohtësi.
Pothuajse e kotë, përsëri e dëgjoi piskamën. Acidi sulfurik i derdhur në fytyrën e saj. Copëzat e qelqit që kërcejnë në fytyrën e njeriut gjatë aksidentit, si një grusht kripe derdhur në gjak. I ftohti që i copton fytyrën njeriut. Por dashuria është e thjeshtë: Ti e deshe shumë, ai nuk të deshi. Ti e njohe nga plagët, ai nuk t’i hapi plagët e tij. Dashuria është e thjeshtë. E thjeshtë është dhe jeta. Ndjesë që e komplikova kaq shumë. Kur m’i kafshonte buzët, më thosh buzë vishnjeja ime, sepse buzëkuqi im mbante aromë vishnjeje, pra, jo për gjë, i kisha veshur kuptime shtesë. Kisha kërkuar kuptime shtesë. Kuptimi s’është gjë tjetër pos një mase bezdisëse. Kërkoja një kuptim dhe unë, por kishim mbledhje. Më duhej të shkoja, por piskama. Ora. Mëngjesi. Plaza. Sikur të kish pirë një kafe. Ja ku e dëgjoi përsëri, nuk i dilte nga veshët. Tubat e ndyshkur të ujit, muret e shkatërruar, verën e kaluar shtrydhnin gaz, në Gezi; ishte duke shkuar në punë, për një çast e gjeti veten në mes të turmës, u ngazëllye, ishte e lumtur. Mu në atë moment kishin filluar të shtrydhnin gaz përsëri, të njejtat piskama, menjëherë kish vrapuar në hapësirën e zbrazur përbri, në drejtim të Dollmabahçes, i kish zbritur shkallët, një xhade tjetër, një rrugë tjetër, pas saj vinin njerëz duke vrapuar, me shpejtësi, kish humbur baraspeshën, kish rënë në tokë, askush nuk e shkelte, por po i merrej fryma. E kujtoi. Piskama. Përsëri, gjithë ato herë, me rradhë… Një shoqe e saj do të lindte, një bebe, shkëlqimet e jetës. Kishin thirrur një fotograf që do futej në sallën e operacionit. Kish parë se si bebeja ish kapur pas gishtit të mjekut, pas jetës, nuk kapesha dot.
Çanta gati, flokët e zezë, ishte veshur. Isha veshur. Gjithçka ishte gati. Isha gati. Nuk mund të dilja nga dhoma. Gjatë gjithë kohës piskama. Plaza. Qelqet. I skuqen veshët. Veshët e mi. Fytyra i humbet kuptimin. Fytyra ime. Bie telefoni, duke u dridhur. Telefoni i dhomës. Nuk ishte telefoni i saj. Telefonin e vetë e kishte vënë në karikim. E kisha vënë. Shkoja dhe e merrja. Përsëri piskama. Gjithçka që prek më paralajmëron të mos e prek. Kush isha unë? Drejtori im gjatë gjithë kohës thoshte mbushs në vend të karikues, çmendem kur e dëgjoj të thotë ashtu. Më kot e more gjithë atë diplomë, o njeri?. Gishtat i kish krejt qime.Vendi ku këmisha e tij prekte qafën i bashkohej me qimet e mjekrës. Fliste pa pushim. Piskama. Plaza. Të mos ishte bërë gjithë ai kalkulim inxhinierik që qelqet të hapeshin vetëm në këndin tridhjetë shkallë me qëllim që plazaristët të mos bënin vetëvrasje, herë-herë edhe mund të ndodhte ndonjë. Shtypja që bënte betoni i cili sa vinte ngushtohej e zgjerohej nga nxehtësia e jashtme dhe shpërthimi. Copëzat e qelqit që kërcyen mbi punëtorët e atij kati që gjithë ditën e kalojnë ulur duke punuar. Gjithandej gjak. Telefoni i dhomës që bie. Hajde hape. Do e hapja. Hape dhe thuaje emrin tënd! Thuaj “Alo mirëmëngjes, jam unë”. Unë? Unë, një njeri? Hape pra, vajzë. Thuaje emrin. Si e ke emrin? Emri im. E harroi emrin. Gjithçka harronte, sidoqoftë. E harrova emrin tim. Seher? apo Figen? E ç’rëndësi ka. Fluturon…Edhe ky njeriu këtu me qime duhet ta ketë shpinën, mendoi me vete. Mendoja. Në mure gjithë ato diploma, Essex, Galatasaraj, kolegje, trajnime, disa lindin me fat. Zbrazet përbrenda. Ç’do ndodhte sikur të mos dëgjonte. Sikur të mos dëgjoja. Urdhëroni, kush jeni. Unë po ju kërkoja, mua. Ai zë. Më kishin gjetur përmes piskamave. Ishte gjetur. Telefoni më kish ngecur i mbërthyer mes duarve. Për gjysmë ore nuk kishin mundur të m’i hapnin duart. Nuk më ish ndalur zëri. Derisa u shua, zëri im. Kur e dëgjova për herë të parë ishte mëngjes, drita e kuqe që shkëlqen në errësirën e televizorit. Qelqet. Plaza. Kisha mbërritur në fund të rrugës. Ndoshta dujeh iat ajofill anga imifill…